Bất cứ lĩnh vực nào cũng có luật, ngay cả một nhóm nhỏ cũng có luật, nhưng để cho nhẹ nhàng, người ta gọi là nội quy. Nhà có gia phong, nước có quốc pháp. Không có luật thì xã hội loạn hết. Có luật mà người ta còn chẳng coi luật là gì, huống chi không có luật!
Cả tôn giáo và xã hội đều có nhiều thứ luật,
theo truyền thống hội đường Do Thái, Luật gồm 613 điều răn – 365 điều cấm làm
và 248 điều phải làm. Điều CẤM LÀM nhiều hơn điều PHẢI LÀM. Có lệch pha? Nếu
chia đều một năm, mỗi ngày một điều cấm. Sống như vậy thì thực sự rất mệt mỏi!
Tuy nhiên, nên biết rằng luật có sau con
người – gọi là “luật vị nhân sinh,” nhằm chấn chỉnh và củng cố cách sống của
con người cho đúng đắn. Theo ý nghĩa nào đó, không nên “nhân sinh vị luật.”
Luật theo vùng, theo miền, theo quốc gia cũng chưa đủ, người ta còn phải có
luật của Liên Hiệp Quốc. Thế mà cái ác vẫn hoành hành khắp nơi, như Thánh
Phaolô đã nói: “Mầu nhiệm của sự gian ác
đang hoành hành.” (2 Tx 2:7) Ngày nay, điều đó cũng đang xảy ra, ngay tại
Việt Nam chứ chẳng đâu xa. Thật đáng quan ngại vô cùng!
Montesquieu (1689-1755, Pháp quốc) đã so sánh:
“Pháp luật phải như thần chết, không
khoan dung bất kỳ ai.” Nghe có vẻ cứng ngắc, nhưng không phải vậy, ông chỉ
muốn nói rằng luật pháp phải nghiêm minh, nhưng cũng có chút du di cho hợp với
lòng nhân đạo – đạo làm người. Mahatma Gandhi (1869-1948, Ấn Độ) đã nhận định: “Luật pháp không công bằng tự nó là một dạng
bạo lực.” Luật là tốt, nhưng áp dụng sai thì vô cùng nguy hiểm! Benjamin
Franklin (1706-1790, Hoa Kỳ) cũng có cách so sánh tương tự: “Luật pháp nghiêm khắc nhất đôi khi lại là
sự bất công trầm trọng nhất.”
Nhân chi sơ tính bổn thiện. Nhưng vì con
người ích kỷ, tham lam và mưu mô nên lương tâm thoái hóa thời gian. Và vì vậy
mà người ta có “luật rừng” – loại luật bất nhân, luật côn đồ. Nhìn thế sự và
ngán ngẩm cái gọi là thế thái nhân tình, Honoré de Balzac (1799-1850) đã có tầm
nhìn sâu sắc và tinh vi: “Luật pháp là
mạng nhện mà ruồi lớn thì bay qua còn ruồi con thì mắc kẹt.”
Sau những đợt bão lũ hoành hành miền Trung,
một số người đã bất chấp luật nhân đạo. Đoàn từ thiện vừa ra khỏi nhà dân, cán
bộ thôn liền đến thu tiền hỗ trợ. Không còn ngôn từ nào có thể mô tả sự tàn
nhẫn của bọn ác nhân đó. Tệ hơn nữa là những người tự ý làm từ thiện cũng bị
kết tội vi phạm pháp luật. Thể hiện bác ái mà là tội, con người với nhau mà
không có chút nhân đạo nào!
Ngày xưa, Chúa Giêsu đã từng bị người ta ghen
ghét, gài bẫy và kết án tử chỉ vì Ngài nhân
lành và thương xót. Cái “tội”
đáng xử tử của Ngài là “tội tốt lành” quá. Ôi, không thể tưởng tượng nổi, không
thể hiểu nổi những con người “siêu ác độc.” Và ngày nay cũng vẫn có những “siêu
nhân” giống như vậy!
Trong Phúc Âm có nhiều chỗ cho thấy người ta
viện cớ “giữ luật” mà cố ý chơi “luật rừng.” Điển hình là hai trình thuật Mc
2:23-28 và Lc 13:10-17.
Thứ nhất là trình thuật Mc 2:23-28 (≈ Mt
12:1-8 và Lc 6:1-5). Trình thuật này cho biết việc các môn đệ bứt lúa trong
ngày nghỉ lễ. Thánh Máccô cho biết: Vào ngày sabát, Đức Giêsu đi băng qua một
cánh đồng lúa. Dọc đường, các môn đệ bắt đầu bứt lúa. Người Pharisêu liền nói
với Đức Giêsu: “Ông coi, ngày sabát mà họ
làm gì kia? Điều ấy đâu được phép!” Người đáp: “Các ông chưa bao giờ đọc trong Sách sao? Ông Đavít đã làm gì, khi ông
và thuộc hạ bị thiếu thốn và đói bụng? Dưới thời thượng tế Abiatha, ông vào nhà
Thiên Chúa, ăn bánh tiến, rồi còn cho cả thuộc hạ ăn nữa. Thứ bánh này không ai
được phép ăn ngoại trừ tư tế.” Người nói tiếp: “Ngày sabát được tạo nên cho con người, chứ không phải con người cho
ngày sabát. Bởi đó, Con Người làm chủ luôn cả ngày sabát.”
Rõ ràng “luật vị nhân sinh” chứ không “nhân
sinh vị luật.” Người ta biết nhưng lại không muốn áp dụng, viện cớ hình thức để
bỏ những gì cần thiết thuộc tinh thần. Sai bét mà vẫn vỗ ngực mạo nhận mình
đúng. Thật là khốn nạn quá! Tuy nhiên, ai biết sai mà không chịu chấn chỉnh thì
khốn nạn hơn. Đó là cố chấp, mà cố chấp thì phạm đến Chúa Thánh Thần, phạm đến
Chúa Thánh Thần thì không được tha đời này và đời sau!
Thứ hai là trình thuật Lc 13:10-17. Trình
thuật này cho biết việc Đức Giêsu chữa một phụ nữ còng lưng ngày sabát. Thánh
Luca kể: Ngày sabát kia, Đức Giêsu giảng dạy trong một hội đường. Ở đó, có một
phụ nữ bị quỷ làm cho tàn tật đã mười tám năm. Lưng bà còng hẳn xuống và bà
không thể nào đứng thẳng lên được. Trông thấy bà, Đức Giêsu gọi lại và bảo: “Này bà, bà đã được giải thoát khỏi tật
nguyền!” Rồi Người đặt tay trên bà, tức khắc bà đứng thẳng lên được và tôn
vinh Thiên Chúa.
Ông trưởng hội đường tức tối vì Đức Giêsu đã
chữa bệnh vào ngày sabát. Ông lên tiếng nói với đám đông rằng: “Đã có sáu ngày để làm việc thì đến mà xin
chữa bệnh những ngày đó, đừng có đến vào ngày sabát!” Chúa đáp: “Những kẻ đạo đức giả kia! Thế ngày sabát,
ai trong các người lại không cởi dây, dắt bò lừa rời máng cỏ đi uống nước? Còn
bà này, là con cháu ông Ápraham, bị Satan trói buộc đã mười tám năm nay, chẳng
lẽ lại không được cởi xiềng xích đó trong ngày sabát sao?” Nghe Người nói
thế, tất cả những kẻ chống đối Người lấy làm xấu hổ, còn toàn thể đám đông thì
vui mừng vì mọi việc hiển hách Người đã thực hiện.
Quá lo về hình thức mà bất cần điều cần thiết
hơn thuộc tâm linh. Người ta giả hình rành rành như thế mà lại không dám nhận
mình là giả nhân giả nghĩa, thậm chí còn vênh váo nhận mình là nhân đức, là
công chính, là… làm đúng luật. Kiểu này ngày nay người ta gọi là “bó toàn thân”
luôn. Hết nước nói, hết thuốc chữa!
Với những loại người như vậy, người ta có
cách nói khôi hài mà nhức nhối: Thuốc chống ngu, uống mỗi lần 3 viên, uống hằng
ngày và uống suốt đời. Đối với nữ giới, người ta có dạng khác: Kem lột da ngu,
thoa khi thức dậy và trước khi ngủ, thoa hằng ngày, thoa suốt đời!
Chuyện kể rằng có một rabbi (giáo sĩ Do Thái)
bị giam trong nhà tù vì một lý do nào đó. Ở trong tù, dù phải sống khó khăn
trong bốn bức tường chật hẹp nhưng ông vẫn được người ta cho ăn và có nước sử
dụng đầy đủ. Tuy nhiên, không hiểu sao mà ông càng ngày càng ốm yếu. Người ta
cho mời bác sĩ tới khám. Cuối cùng, bác sĩ kết luận là rabbi kia bị thiếu nước
trầm trọng. Lạ thật, đồ ăn và nước sử dụng vẫn cung cấp đầy đủ, tại sao cơ thể ông
ta lại bị thiếu nước?
Sau nhiều ngày bí mật tìm hiểu, người ta biết
được rằng ông vẫn ăn đầy đủ, uống nước rất ít, ông ta dùng nhiều nước để rửa
tay trước và sau khi ăn theo đúng luật Do Thái giáo. Ui da, thảo nào cơ thể ông
bị thiếu nước trầm trọng!
Hình thức cũng cần, nhưng đừng quá coi trọng,
còn có cái khác quan trọng hơn nhiều. Cứ lo giữ luật như rabbi kia thì có lợi
gì – cho chính ông ta và người khác? Máu Pharisêu đã thấm vào ông ta quá nhiều,
máu đó cũng thấm vào một số người trong chúng ta – rất có thể là nhiều người
chứ không ít. Loại mặt nạ đó được người ta ưa chuộng, thích đeo khi gặp người
khác. Thế nên André Berthiaume đã phải chua chát nói: “Tất cả chúng ta đều đeo mặt nạ, và rồi sẽ đến lúc chúng ta không thể
tháo chúng xuống mà không lột theo một ít da.”
Lạy
Thiên Chúa, xin dạy cho con biết đường nẻo của Ngài, xin chỉ bảo con lối đi của
Ngài. Xin dẫn con đi theo đường chân lý của Ngài và bảo ban dạy dỗ, vì chính
Ngài là Thiên Chúa cứu độ con. Xin Ngài chỉ dạy đường lối phải theo để con sống
đúng Thánh Ý Ngài. Con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng Cứu Độ duy nhất
của nhân loại. Amen.
TRẦM THIÊN THU
[Đăng báo ĐMHCG tháng 03-2024, Dòng Chúa Cứu Thế xuất bản tại Hoa Kỳ]
✽ Chuyện Lạ Có Thật – https://tramthienthu.blogspot.com/2017/03/chuyen-la-co-that.html
✽ Chuyện Hôn Nhân – https://tramthienthu.blogspot.com/2017/05/chuyen-hon-nhan.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Comment