Cầu Khấn Thánh Ân Lúc Chào Đón Giáp Thìn
Năm 2024 là năm Giáp Thìn, kết hợp thứ 41 (tính từ Giáp Tý) trong hệ thống đánh số Can Chi của người Á Đông, được kết hợp từ thiên can Giáp (Mộc Dương) và địa chi Thìn (Rồng). Phải 60 năm nữa mới gặp lại Giáp Thìn – năm 2084.
Rồng là con vật đứng đầu trong Tứ Linh: Long,
Ly, Quy, Phụng – thường nói là Long, Lân, Quy, Phụng. Đó là bốn linh vật trong
thần thoại Trung Hoa cổ đại: Rồng, Lân (Kỳ Lân), Rùa, Phượng (Phượng Hoàng).
Được bắt nguồn từ bốn vị thần trấn giữ đất trời trong tự nhiên là Thanh Long,
Bạch Hổ, Huyền Vũ, Chu Tước. Bốn linh vật này được tạo ra để canh giữ bốn
phương trời, tương đương các nguyên tố chính tạo ra trời đất là Đất, Nước, Gió
và Lửa.
Rồng tượng trưng Uy Quyền, Kỳ Lân tượng trưng
Lòng Nhân Từ, Rùa tượng trưng Sự Trường Tồn, Phượng Hoàng tượng trưng Sự Kính
Trọng.
CON RỒNG CHÁU TIÊN
Nói về nguồn gốc dân tộc Việt Nam có truyền
thuyết “Con Rồng, Cháu Tiên” – Rồng chỉ Lạc Long Quân, Tiên chỉ Âu Cơ. Người
Việt tự xưng là nòi giống rồng tiên – tức là nhận mình thuộc dòng dõi Lạc Long
Quân và Âu Cơ.
Truyền thuyết kể rằng ngày xưa ở đất Lạc
Việt, nay là Bắc Việt, có một vị thần thuộc nòi rồng tên là Lạc Long Quân, con
trai thần Long Nữ. Thần mình rồng, thường ở dưới nước, thi thoảng lên sống trên
cạn, sức khỏe vô địch, làm nhiều phép lạ. Thần giúp nhân dân diệt trừ Ngư tinh,
Hồ tinh, Mộc tinh – những yêu quái làm hại dân lành. Thần dạy dân cách trồng
trọt, chăn nuôi và cách ăn ở. Xong việc, thần thường về thủy cung với mẹ, khi
có việc cần thần mới hiện lên.
Bấy giờ, ở vùng núi cao phương Bắc, có nàng
Âu Cơ thuộc dòng họ Thần Nông, xinh đẹp tuyệt trần, nghe tiếng vùng đất Lạc có
nhiều hoa thơm cỏ lạ, bèn đến thăm viếng. Âu Cơ và Lạc Long Quân gặp nhau, đem
lòng yêu thương, rồi trở thành vợ chồng, cùng nhau chung sống trên cạn ở điện
Long Tráng. Ít lâu sau, Âu Cơ mang thai và sinh ra một cái bọc có 100 trứng, nở
ra 100 con trai hồng hào, đẹp khác thường. Đàn con không cần bú mớm mà tự lớn
lên như thổi, mặt mũi khôi ngô, khỏe mạnh như thần.
Một hôm, Lạc Long Quân vốn quen ở nước, cảm
thấy mình không thể sống mãi trên cạn được, đành từ biệt Âu Cơ và đàn con để
trở về thủy cung với mẹ. Âu Cơ ở lại một mình nuôi đàn con, tháng ngày chờ
mong, buồn tủi. Cuối cùng nàng gọi chồng lên và than thở: “Sao chàng bỏ thiếp mà đi, không cùng thiếp nuôi đàn con nhỏ?”
Lạc Long Quân nói: “Ta vốn nòi rồng ở miền nước thẳm, nàng là giống tiên ở chốn non cao.
Kẻ trên cạn, người dưới nước, tính tình tập quán khác nhau, khó có thể ăn ở
cùng nhau một nơi lâu dài. Nay ta đưa 50 con xuống biển, nàng đưa 50 con lên
núi, chia nhau cai quản các phương. Kẻ miền núi, người miền biển, khi có việc
gì thì giúp đỡ lẫn nhau, đừng quên lời hẹn.”
Âu Cơ và trăm con nghe theo, rồi cùng nhau
lên đường. Người con trưởng được tôn lên làm vua, lấy hiệu là Hùng Vương, đóng
đô ở đất Phong Châu, đặt tên nước là Văn Lang. Triều đình có tướng văn, tướng
võ, con trai vua gọi là “quan lang,” con gái vua gọi là “mỵ nương,” khi cha
chết thì được truyền ngôi cho con trưởng, hơn mười đời truyền nối ngôi vua đều
lấy danh hiệu duy nhất là Hùng Vương. Cũng bởi sự tích này mà người Việt nói
mình là con cháu vua Hùng, và nhắc đến nguồn gốc là con Rồng, cháu Tiên.
Tài liệu “Biên Sử về Thiên Triều Vĩnh Bình” cho
biết rằng, vào mùa hè năm Đạo Quang thứ 19, nhà Thanh, một con rồng từ trên
trời xuống vùng hạ lưu sông Luân Hà, ở huyện Lao Đình. Dân địa phương làm một
mái che để bảo vệ nó khỏi nắng và phun nước lên người nó. Ba ngày sau, sau một
đêm giông bão, con rồng đã bay đi.
Rồng có liên quan mật thiết đến thiên tượng
và thời tiết. Vì vậy, mỗi lần rồng xuất hiện thì trời sẽ có mưa hoặc thời tiết khắc
nghiệt. Điều này cũng phù hợp với truyền thuyết kể về việc Long Vương phụ trách
việc mưa lũ trên trần gian. Khi Rồng xuất hiện tại nhân gian thì những người
thợ thủ công đã chính mắt nhìn thấy, từ đó họ điêu khắc Rồng theo trí nhớ.
Người cổ đại cho rằng Rồng là loài vật có khả
năng ẩn hình, trừ khi nó hiện hình cho con người chứng kiến, hoặc khi có nguy
hiểm đến tính mệnh thì con người sẽ không thể nhìn thấy chúng. Người xưa tin
rằng mỗi lần Rồng xuất hiện thì sẽ có đại biến, sử sách địa phương hay triều
đình phải kịp thời ghi chép, hoàng đế và dân chúng cũng tổ chức tế lễ Trời Đất để
tỏ lòng tôn kính.
CA DAO TỤC NGỮ
Văn chương bình dân giản dị mà sâu sắc, lời
lẽ bình thường mà thâm thúy. Ca dao tục ngữ làm cho con người “lớn” lên, liên
quan Rồng có câu này: “Ai là con cháu
Rồng Tiên – Tháng Hai nhớ hội Trường Yên mà về.” Trường Yên là ngôi làng
nay thuộc xã Trường Yên, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Thế kỷ X, đó là kinh đô
Hoa Lư của nước ta, lúc ấy quốc hiệu là Đại Cồ Việt. Tại đây có đền thờ Đinh
Tiên Hoàng trên nền cung điện Hoa Lư xưa, và đền thờ Lê Đại Hành gần đó. Tháng
Hai hằng năm, nhân dân tổ chức lễ hội ghi nhớ công lao của hai vị vua dựng nước
và giữ nước này.
Như chúng ta biết, Rồng chỉ là con vật của óc
tưởng tượng, có mình rắn và có chân, tượng trưng sự cao quý thời phong kiến.
Mọi thứ của vua đều có chữ “long” – rồng: long nhan, long thể, long bào, long ỷ
(ghế), long sàng (giường),... Khi nói vui với ý thậm xưng, người ta nói với
nhau: Rồng chầu mặt nguyệt, Rồng đến nhà tôm, Rồng mây gặp hội,... Ý nói là quý
hóa lắm. Rồng liên quan mây. Ca dao nói:
Hình ảnh Rồng được dùng khi nói về người khỏe
mạnh: “Ăn như rồng cuốn, uống như rồng
leo.” Khi nói “Rồng bay phượng múa” là ám chỉ dáng điệu uyển chuyển hoặc
chữ viết đẹp. Rồng là biểu tượng thế giá khi nói về hôn nhân: “Phận gái lấy được chồng khôn – Xem bằng cá
vượt Vũ môn hóa rồng.” Rồng còn là biểu tượng của hạnh phúc gia đình: “Ngày nào nên ngãi vợ chồng – Đôi ta như cá
hóa rồng lên mây.” Vì thế có câu: “Long
phụng hòa minh, sắc cầm hảo hợp.” (Rồng và Phượng cùng thề nguyền sẽ hòa
hợp với nhau, hạnh phúc lâu dài.)
Nói về thân phận, Rồng tượng trưng quân tử,
cao sang, danh giá, đối lập với giun, tôm, liu điu: “Trứng rồng lại nở ra rồng – Liu điu lại nở ra dòng liu điu.” Tương
đương kiểu nói: “Con vua thì lại làm vua
– Con sãi ở chùa lại quét lá đa.” Ngày xưa, nơi thi cử gọi là “long môn”
(cửa rồng), đấng trượng phu phải qua cửa ải này để có thể tiến thân lập nghiệp,
người ta ví von là “cá vượt Vũ môn hóa rồng.” Khi gặp thời vận, quân tử sẽ làm
nên nghiệp lớn như “Rồng gặp mây.”
Nói chung, Rồng là quý giá, là tốt đẹp. Vì
thế, dân gian nói người sinh năm rồng (thìn) là người “tốt số,” cuộc đời sẽ có
nhiều cơ hội thành đạt. Tất nhiên người Công Giáo không “nhảm nhí” như vậy.
RỒNG TRONG KINH THÁNH
Sách Étte, chương 1, câu D tới L, cho biết
giấc chiêm bao của ông Moóc-đo-khai: “Đây
là giấc chiêm bao: bỗng nhiên, nổi lên những tiếng la lối om sòm, sấm sét rền
vang, đất rung chuyển, rối loạn xảy ra trên mặt đất! Và này hai CON RỒNG lớn
tiến ra, cả hai đều sẵn sàng giao chiến. Chúng hét lên một tiếng lớn. Khi tiếng
chúng vang ra, mọi dân nước chuẩn bị chiến tranh chống lại dân công chính. Và
này một ngày tối tăm u ám, trên mặt đất chỉ thấy toàn những gian truân, ngặt
nghèo, sầu khổ và rối loạn lớn lao. Tất cả dân công chính đều bấn loạn vì kinh
khiếp trước những tai họa sắp xảy đến cho họ. Thấy mình sắp bị tiêu diệt, họ
kêu lên cùng Thiên Chúa. Từ tiếng kêu cứu đó, người ta thấy như từ dòng suối
nhỏ phát ra một con sông lớn, nước đầy tràn. Mặt trời mọc lên, tỏa lan ánh
sáng. Kẻ thấp hèn được cất nhắc lên và nuốt sống người cao sang quyền thế. Sau
khi chiêm bao thấy những gì Thiên Chúa có ý thực hiện, ông Moóc-đo-khai tỉnh
dậy; ông giữ lại điều đó trong lòng và mãi đến tối, dùng đủ cách để tìm hiểu ý
nghĩa.”
Is 14:29-30 nói về việc hạch tội người
Phi-li-tinh: “Năm vua A-khát băng hà, có
lời sấm sau đây: ‘Hỡi toàn cõi
Phi-li-tinh, chớ vội vui mừng, vì cây gậy đánh ngươi đã bị bẻ gãy; bởi chưng từ
dòng dõi rắn sẽ vọt ra một con rắn hổ mang, và con của nó sẽ là một CON RỒNG
bay. Những kẻ hèn mọn nhất sẽ được nuôi dưỡng và những kẻ nghèo khó sẽ được
nghỉ ngơi an toàn. Còn cội rễ ngươi, Ta sẽ làm cho chết đói, và giết hại phần
sống sót của ngươi’.”
Gr 51:34-36 nói về việc báo phục: “Na-bu-cô-đô-nô-xo, vua Ba-by-lon, đã xâu
xé, đã loại trừ tôi, gạt tôi ra như chiếc bình rỗng; tựa CON RỒNG, nó đã nuốt
trửng tôi, các miếng ngon của tôi, nó nhét đầy bụng, rồi xua đuổi tôi đi. Cô
thiếu nữ Sion sẽ nói: ‘Chớ gì bạo lực và thương tích tôi phải chịu sẽ đổ xuống
Ba-by-lon!’ Và Giê-ru-sa-lem sẽ nói: ‘Chớ gì máu tôi đổ trên đầu dân cư
Can-đê!’ Vì thế, Đức Chúa phán: ‘Này
Ta sẽ bênh vực, đòi báo thù cho ngươi, Ta sẽ làm cho biển của nó ra khô cạn, và
suối nước của nó phải cạn khô’.”
Sách Khải Huyền đề cập Con Mãng Xà, nhưng có
bản dịch là Con Rồng. Khi nói về điềm lạ: “Có
điềm lớn xuất hiện trên trời: một người Phụ Nữ, mình khoác mặt trời, chân đạp
mặt trăng, và đầu đội triều thiên mười hai ngôi sao. Bà có thai, đang kêu la
đau đớn và quằn quại vì sắp sinh con. Lại có điềm khác xuất hiện trên trời: đó
là một Con Mãng Xà, đỏ như lửa, có bảy đầu và mười sừng, trên bảy đầu đều có
vương miện. Đuôi nó quét hết một phần ba các ngôi sao trên trời mà quăng xuống
đất. Rồi Con Mãng Xà đứng chực sẵn trước mặt người Phụ Nữ sắp sinh con, để khi
bà sinh xong là nó nuốt ngay con bà. Bà đã sinh được một người con, một người
con trai, người con này sẽ dùng trượng sắt mà chăn dắt muôn dân. Con bà được
đưa ngay lên Thiên Chúa, lên tận ngai của Người. Còn người Phụ Nữ thì trốn vào
sa mạc; tại đó Thiên Chúa đã dọn sẵn cho bà một chỗ ở, để bà được nuôi dưỡng ở
đó, trong vòng một ngàn hai trăm sáu mươi ngày.” (Kh 12:1-6)
Khi nói về cuộc giao chiến: “Bấy giờ, có giao chiến trên trời: thiên
thần Micaen và các thiên thần của người giao chiến với Con Mãng Xà. Con Mãng Xà
cùng các thiên thần của nó cũng giao chiến. Nhưng nó không đủ sức thắng được,
và cả bọn không còn chỗ trên trời nữa. Con Mãng Xà bị tống ra, đó là Con Rắn
xưa, mà người ta gọi là ma quỷ hay Sa-tan, tên chuyên mê hoặc toàn thể thiên
hạ; nó bị tống xuống đất, và các thiên thần của nó cũng bị tống xuống với nó.
Và tôi nghe có tiếng hô to trên trời: Thiên Chúa chúng ta thờ giờ đây ban ơn
cứu độ, giờ đây biểu dương uy lực với vương quyền, và Đức Kitô của Người giờ
đây cũng biểu dương quyền bính, vì kẻ tố cáo anh em của ta, ngày đêm tố cáo họ
trước tòa Thiên Chúa, nay bị tống ra ngoài.” (Kh 12:7-10)
Sau đó, sách Khải Huyền cho biết: “Khi Con Mãng Xà thấy mình đã bị tống xuống
đất, nó liền đuổi bắt người Phụ Nữ đã sinh con trai. Bà được ban cho đôi cánh
đại bàng, để bay vào sa mạc, vào nơi dành cho bà, tại đó bà được nuôi dưỡng một
thời, hai thời và nửa thời, ở xa Con Rắn. Từ miệng, Con Rắn phun nước ra đằng
sau bà như một dòng sông, để cuốn bà đi. Nhưng đất cứu giúp bà: đất há miệng ra
uống cạn dòng sông từ miệng Con Mãng Xà phun ra. Con Mãng Xà nổi giận với người
Phụ Nữ và đi giao chiến với những người còn lại trong dòng dõi bà, là những
người tuân theo các điều răn của Thiên Chúa và giữ lời chứng của Đức Giêsu. Rồi
nó đứng trên bãi cát ngoài biển.” (Kh 12:13-18)
Thánh Vịnh gia mời gọi: “Chúa là Vua hiển trị, hỡi địa cầu, hãy nhảy mừng lên, vui đi nào, ngàn
muôn hải đảo! Mây u ám bao phủ quanh Người, bệ ngai rồng là công minh chính trực.” (Tv 97:1-2) Thiên Chúa
là Đấng Duy Nhất, không có thần linh nào khác, vì thế chúng ta “hãy suy tôn Đức
Chúa là Thiên Chúa chúng ta, phủ phục trước bệ rồng, bởi Người là Đấng Thánh.” (Tv 99:5) Thánh Vịnh gia tiếp
tục mời gọi: “Nào ta tiến vào nơi Chúa
ngự, phủ phục trước bệ rồng.”
(Tv 132:7)
Lạy
Chúa Tể càn khôn, xin cho chúng con nhận biết Ngài và nhận ra thân phận chúng
con để chúng con tôn thờ Ngài cho phải đạo, nhất là trong thời khắc linh thiêng
của năm mới. Xin gia ân và tăng lực cho chúng con theo sự quan phòng và tiền
định của Ngài. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng Cứu Độ duy nhất
của nhân loại. Amen.
TRẦM THIÊN THU
[Đăng báo ĐMHCG tháng 2-2024, Dòng Chúa Cứu Thế xuất bản tại Hoa Kỳ]
✽ Kiêng Cữ
& Đức Tin – https://tramthienthu.blogspot.com/2014/01/kieng-cu-va-uc-tin.html
✽ Mùa Xuân
& Số 5 – https://tramthienthu.blogspot.com/2018/01/mua-xuan-va-so-5.html
✽ Chuyện Dưa
Hấu – https://tramthienthu.blogspot.com/2017/01/chuyen-dua-hau.html
✽ Chuyện Vuông
Tròn – https://tramthienthu.blogspot.com/2021/02/chuyen-vuong-tron.html
✽ Cung Chúc Tân Xuân – https://tramthienthu.blogspot.com/2017/01/cung-chuc-tan-xuan.html
✽ Phúc Lộc Thọ – https://tramthienthu.blogspot.com/2018/01/phuc-loc-tho.html
✽ Tính Tết Nết Xuân – https://tramthienthu.blogspot.com/2019/01/tinh-tet-net-xuan.html
✽ Ơn Nghĩa Sinh Thành – https://tramthienthu.blogspot.com/2023/08/on-nghia-sinh-thanh.html
TẾT 1. Thành Tâm Tín Thác – https://tramthienthu.blogspot.com/2018/02/thanh-tam-tin-thac.html
TẾT 2. Đạo Làm Con – https://tramthienthu.blogspot.com/2018/02/ao-lam-con.html
TẾT 3. Nỗ Lực Làm Người – https://tramthienthu.blogspot.com/2018/02/no-luc-lam-nguoi.html
NHỚ RỒNG
[Đăng báo TTĐM tháng 02-2024,
Dòng Mẹ Chúa Cứu Chuộc xuất bản tại Hoa Kỳ]
Sao bây giờ chỉ là loại tép riu?
Ôi, tiến hóa theo kiểu cách thế nào
Để bây giờ lóp ngóp bơi ở cuối?
Đừng thắc mắc khi người ta tiếc nuối
Cảnh êm đềm của một thời ngày xưa
Ai đã biết chắc hẳn chẳng phai nhòa
Những kỷ niệm của ngày xưa thân ái
“Một tấc đất của tiền nhân để lại
Cũng không được để vào tay kẻ thù
Ta cũng để lời nhắn đỏ thật thà
Là di chúc cho muôn đời con cháu” [1]
Người khôn ngoan là người không làm láo
Chẳng cậy mình cho kẻ dại khinh chê
“Sống tủi nhục, đứng chật trời thôi mà” [2]
“Làm bất chính, đọc sách cũng vô ích” [3]
“Khi sĩ phu ngoảnh mặt với thời cuộc
Khi tham nhũng tràn lan khắp mọi nơi
Trên và dưới chẳng còn phân biệt ai
Là dấu hiệu đất nước đang tàn lụi” [4]
Nhớ ngày xưa chợt xót xa lòng tủi
Như dáng Rồng, chữ S thật kiêu hùng
Lượn dọc ngang trên khắp miền Á Đông
Sao Rồng Việt bây giờ hóa thành tép?
TRẦM THIÊN THU
[1] Di chúc của Hoàng đế Trần Nhân Tông.
[2] Chí sĩ Phan Bội Châu.
[3] Hiền triết Khổng Tử.
[4] Hiền triết Khổng Tử – “Năm nguy cơ mất nước: Trẻ không kính
già; Trò không trọng thầy; Binh kiêu, tướng thoái; Tham nhũng tràn lan; Sĩ phu
ngoảnh mặt với thời cuộc.”
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Comment