Khi Hồng Y Angelo Giuseppe Roncalli được bầu
làm vị Giáo Hoàng thứ 261 của Giáo hội Công giáo vào ngày 28-10-1958, với tông
hiệu Gioan XXIII và khẩu hiệu “Obœdientia et Pax” (Vâng Phục và Bình An), hiển
thánh ngày 27-4-2014. Có lần ngài đã kể lại một kinh nghiệm độc đáo này:
“Lúc
tôi mới được bầu làm Giáo Hoàng để lãnh đạo Giáo Hội hoàn vũ, tôi rất lo lắng
và sợ hãi trước một trách nhiệm quá lớn lao và nặng nề. Nhưng một đêm kia,
trong giấc ngủ chập chờn không yên, tôi nghe có một tiếng nói phán bảo tôi: ‘Kìa
Gioan, ĐỪNG TỰ XEM MÌNH LÀ QUAN TRỌNG!’ Tôi choàng tỉnh dậy, ngẫm nghĩ thấm
thía về ý nghĩa giấc chiêm bao. Và kể từ dạo ấy, tôi đã cố gắng áp dụng câu nói
này trong đời tôi, trong mọi công việc của Giáo Hội mà tôi phải giải quyết mỗi
ngày. Đừng tự xem mình là quan trọng! Và thật sự, tôi đã ăn ngon ngủ yên y như
trước khi được chọn làm Giáo Hoàng!"
Trong chữ Khôn Ngoan, chữ Khôn mà có thêm mẫu
tự G thì thật nguy hiểm, vì nó biến thành KHÔNG NGOAN. Sai một ly đi một dặm! Chúa
Giêsu đã so sánh: “Con cái thế gian khôn
ngoan hơn con cái sự sáng.” (Lc 16:8) Ngài đã quả quyết và xác định như
vậy. “Khôn ngoan” ở đây không phải là một lời khen, mà là một lời cảnh báo và
chê trách. Khôn ngoan ở đây là khôn ranh, ranh ma hoặc ranh mãnh. Nói theo cách
bình dân là “đểu.”
KHÔN và NGOAN
Ai cũng có quỹ thời gian như nhau, không hơn
1 phút và không kém 1 giây. Ai cũng có tài năng riêng, người thì giỏi về lĩnh
vực này, người thì giỏi về lĩnh vực kia, có thể là mức độ khác nhau, nhưng mức
chênh lệch đó là do mình, vì người Việt chúng ta nói: “Cần cù bù thông minh.” Người ta học một biết mười, tôi cố học mười
chắc cũng được năm, được bảy. Chỉ tại lười mà dốt. Người không muốn cố gắng làm
thì ai dám giao việc? Anh “bán trời không văn tự” thì làm sao tôi tin anh? Đó
là thừa nói, thiếu ăn!
Chúa trao cho mỗi người số nén-tài-năng “tuỳ
khả năng riêng mỗi người.” (Mt 25:15) Vấn đề không là vốn nhiều hay ít, mà là
mình có sinh lời số vốn đó hay không. Có trách nhiệm và nỗ lực sinh lời mới
quan trọng. Được năm nén, nếu không sinh lời được gấp đôi thì cũng phải sinh
lời hai hoặc ba nén. Được hai nén, nếu không sinh lời được gấp đôi thì cũng
phải sinh lời một nén. Đó là chứng tỏ nỗ lực của mình: Mưu sự tại nhân, thành
sự tại thiên. Phaolô trồng, Apollo tưới, Thiên Chúa mới cho mọc lên. (x. 1 Cr
3:6)
Những đầy tớ biết sinh lời “vốn đời” của mình
sẽ được Thiên Chúa chúc lành: “Khá lắm!
hỡi đầy tớ tài giỏi và trung thành! Được giao ít mà anh đã trung thành thì tôi
sẽ giao nhiều cho anh. Hãy vào mà hưởng niềm vui của chủ anh!” (Mt 25:21) Thật hạnh phúc biết bao!
KHÔN mà KHÔNG NGOAN
Người ta có câu: “Cho không lấy, thấy không xin, kín thì rình, hở thì rinh.” Đó là
một kiểu “cướp cạn.” Xã hội hàng ngày có nhiều loại người và nhiều kiểu ăn chặn
– từ vụ nhỏ tới vụ lớn, người ta lợi dụng nhau đủ thứ.
Đó là hình ảnh của người lãnh một yến, họ
không nỗ lực sinh lời mà lại đi đào lỗ chôn giấu số bạc của chủ. Họ lý luận
tiêu cực và đơn giản: “Không có mợ, chợ
vẫn đông.” Xã hội có những người ích kỷ như vậy thì xã hội không thể nào
phát triển tốt đẹp. Họ làm không vì công ích mà vì tư lợi, cảm thấy không có
lợi cho mình thì thụ động. Cuộc sống con người có nhiều thứ liên đới: Liên đới
trách nhiệm, liên đới môi trường, liên đới tình cảm, liên đới quan hệ, liên đới
công việc,… thậm chí cả liên đới tội lỗi. Cái đúng của mình có liên đới với
người khác, và cái sai của mình cũng có liên đới với người khác. Không ai có
thể là ốc đảo, và không thể bo bo riêng mình.
Khoảng 20 năm trước, một linh mục quản nhiệm
một xứ ở vùng quê, thuộc GP Xuân Lộc, muốn khuyến khích trẻ em tham dự thánh
lễ, nhưng có “luật tiêu cực” là mỗi em phải nộp 500 đồng (thời giá hồi đó) để
chứng tỏ mình có dự lễ. Tôi đã phân tích cho một số giáo dân thấy cái sai của
việc “khuyến khích” đó nhưng họ không chịu nghe, cứ tưởng như vậy là… tốt! Trẻ
em làm gì có tiền? Vậy tiền đó phải xin cha mẹ, mà cha mẹ ở vùng quê làm gì có thu
nhập thường xuyên? Những nhà có vài con ở tuổi thiếu nhi thì số tiền cha mẹ
phải “è cổ” ra cho chúng thì chúng mới dám đi lễ. Tại sao không dùng cách tích
cực khác để thu hút trẻ em đến với Chúa mà lại áp dụng “luật rừng” như thế? Tôi
thấy linh mục kia không phải là chủ chăn đích thực. Sự liên đới kia chắc chắn
có những hệ lụy không tốt, và chính Thiên Chúa là người buồn nhất và khổ nhất!
Sách Khôn Ngoan dạy: “Hãy yêu chuộng đức công chính, hỡi những người cai trị trần gian, hãy
suy tưởng ngay lành về Đức Chúa và thành tâm kiếm tìm Người.” (Kn 1:1) Người
ta – cả đời lẫn đạo – luôn có những kiểu nói tự biện hộ cho việc sai trái của
mình, vì họ không muốn hiểu rằng “những lý luận quanh co khiến con người lìa xa
Thiên Chúa.” (Kn 1:3) Thật nguy hiểm!
Người lãnh một yến rồi đem chôn giấu, và lý
luận “cùn”: “Tôi biết ông là người hà
khắc, gặt chỗ không gieo, thu nơi không vãi. Vì thế, tôi đâm sợ, mới đem chôn
giấu yến bạc của ông dưới đất. Của ông đây, ông cầm lấy!” (Mt 25:24-25) Ông
chủ đáp: “Hỡi đầy tớ tồi tệ và biếng
nhác! Anh đã biết tôi gặt chỗ không gieo, thu nơi không vãi, thì đáng lý anh
phải gởi số bạc của tôi vào ngân hàng, để khi tôi đến, tôi thu được cả vốn lẫn
lời chứ!” (Mt 25:26-28) Đó là hậu quả tất yếu: “Hãy lấy yến bạc khỏi tay nó mà đưa cho người đã có mười yến.” (Mt
25:28) Ngay cả trí tuệ con người cũng được khoa học chứng minh rằng nếu chúng
ta không chịu động não, các “rãnh chất xám” sẽ khô dần, như cành cây không phát
triển thì sẽ khô chết dần.
Và Chúa Giêsu xác định: “Ai đã có thì được cho thêm và sẽ có dư thừa; còn ai không có, thì ngay
cái đang có cũng sẽ bị lấy đi.” (Mt 25:29) Còn đầy tớ nào vô dụng sẽ phải
vào nơi tối tăm mà khóc lóc và nghiến răng. (x. Mt 25:30) Không khôn nến hóa
khốn!
VĨ NGÔN
Về nguyên tắc công ích, Giáo huấn Xã hội Công
giáo ghi: “Mọi khía cạnh trong đời sống
xã hội đều phải liên hệ đến công ích, nếu muốn đạt được ý nghĩa trọn vẹn nhất,
công ích xuất phát từ chính phẩm giá, sự thống nhất và bình đẳng của hết mọi
người. Công ích không chỉ đơn giản là tổng số các thiện ích riêng của mỗi người
trong một thực thể xã hội. Dù là thuộc về mọi người và mỗi người, công ích vẫn
là và mãi mãi là ích lợi CHUNG, vì nó không thể phân chia được và vì khi cùng
chung như thế người ta mới có thể có được nó, mới phát triển và bảo vệ được
hiệu quả của nó, với tầm nhìn hướng về tương lai.” (số 164) Hoặc: “Con người không thể tìm được sự phát triển
mỹ mãn nơi chính bản thân mình, nếu bỏ qua sự kiện là con người hiện hữu VỚI
người khác và VÌ người khác.” (số 165)
Công ích đó có tính liên đới yêu thương, cũng
là sự hiệp thông trong Giáo hội ba-trong-một (GH Chiến thắng, GH Chiến đấu, và
GH Đau khổ) của Thiên Chúa vậy.
Lạy
Thiên Chúa nhân hậu và công bình, chúng con chỉ là những người đầy tớ vô dụng, (Lc 17:10) nhưng chúng con có nhiệm vụ phải phụng sự Ngài và phục vụ tha nhân,
xin giúp chúng con trở thành những đầy tớ trung tín và khôn ngoan, luôn tỉnh
thức để làm trọn trách nhiệm của mình là sinh lời những gì Ngài đã trao cho
chúng con, hoàn tất bổn phận không chỉ để được tặng thưởng mà trước hết phải là
vì yêu mến Ngài, yêu mến tha nhân và cứu rỗi các linh hồn. Xin thương tha thứ
những lúc chúng con tự mãn và ích kỷ, xin biến đổi chúng con nên giống Ngài. Chúng
con cầu xin nhân danh Đức Kitô, Đấng cứu độ nhân loại. Amen.
TRẦM THIÊN THU
1. TỨ KHÔN (Lc 6:20-23)
PHÚC cho
anh em là những kẻ nghèo khó, vì Nước Thiên Chúa là của anh em. PHÚC cho anh em
là những kẻ bây giờ đang phải đói, vì Thiên Chúa sẽ cho anh em được no lòng.
PHÚC cho anh em là những kẻ bây giờ đang phải khóc, vì anh em sẽ được vui cười.
PHÚC cho anh em khi vì Con Người mà bị người ta oán ghét, khai trừ, sỉ vả và bị
xoá tên như đồ xấu xa. Ngày đó, anh em hãy vui mừng nhảy múa, vì này đây phần
thưởng dành cho anh em ở trên trời thật lớn lao. Bởi lẽ các ngôn sứ cũng đã
từng bị cha ông họ đối xử như thế.
2. TỨ KHỐN (Lc 6:24-26)
KHỐN cho
các ngươi là những kẻ giàu có, vì
các ngươi đã được phần an ủi của mình rồi. KHỐN cho các ngươi là những kẻ bây
giờ đang được no nê, vì các ngươi sẽ
phải đói. KHỐN cho các ngươi là những kẻ bây giờ đang được vui cười, vì các ngươi sẽ phải sầu khổ khóc than. KHỐN
cho các ngươi khi được mọi người ca tụng,
vì các ngôn sứ giả cũng đã từng được cha ông họ đối xử như thế.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Comment