DỊ NHÂN

Chắc hẳn nhiều người còn nhớ ít nhiều những câu chuyện lạ về “Nam Hải Dị Nhân,” một cuốn sách được đưa vào trong chương trình giáo dục trước năm 1975. Dị nhân là con người “khác thường,” không giống ai. Có người được coi là một “hiện tượng” về một lĩnh vực nào đó, có người “bị” coi là cấp tiến, nhưng họ thực sự là “siêu nhân.”

Nói chung, có nhiều cách “lập dị” hoặc “kỳ dị,” có thể là “kỳ lạ” hoặc “kỳ quặc,” nhưng phong cách kỳ dị muốn nói ở đây mang tính cách tốt lành và tích cực. Dù “khác người” ở lĩnh vực nào hoặc với mức độ nào, theo hướng tiêu cực hoặc tích cực, thì vẫn bị người ta ghét. Đời là thế!

TỪ THÁNH GIOAN TẨY GIẢ…

Thánh Gioan Tẩy Giả được thụ thai cách lạ lùng, khi ông bà Dacaria đã luống tuổi, ngoài tuổi sinh sản. Chính ông Dacaria cũng không dám tin lời Thiên sứ nói. Thế nên ông “không nói được” cho tới khi con trẻ Gioan được sinh ra, chính xác là sau khi ông cương quyết đặt tên con trẻ là Gioan, dù cả gia tộc nội ngoại đều không ai đồng ý.

Nhân loại đã khao khát mong chờ Đấng Cứu Thế suốt vài chục thế kỷ, bỗng dưng người ta thấy một con người “khác thường” là Gioan Tẩy Giả, khác thường từ vóc dáng tới cách sống, từ trang phục tới cách ăn nói, chắc hẳn là “người cõi trên” chứ chẳng là người thường, thế nên người ta tò mò muốn hỏi cho biết đích xác người này có phải là Đấng Thiên Sai mà họ mong đợi hay không. Vì còn “nghi ngờ” nên người ta mới phải hỏi: “Ông là ai?” Và khi được hỏi thì cần được trả lời. Đó là lẽ tất nhiên! Nhưng khi biết rõ, chính Thánh Gioan Tẩy Giả đã giới thiệu với mọi người về Đức Kitô: “Đây là Chiên Thiên Chúa.” (Ga 1:36)

Câu hỏi “ông là ai?” của một số tư tế và Lêvi được những người Do Thái sai đi điều tra rõ ràng, và họ đã trực tiếp “ba mặt một lời” thẩm vấn chính Chàng Gioan. Nhưng Gioan chỉ lắc đầu và cười. Họ càng thấy lạ, họ cố hỏi xem ngài có phải là người kia hay ông nọ hay không, Gioan vẫn một mực từ chối: “Không.” Không hiểu họ ác ý hay thiện ý mà vẫn không thỏa mãn, họ hỏi tới tấp, vả lại họ còn phải trả lời cho những người đã sai họ đi, thế nhưng Thánh Gioan vẫn không nhận mình là gì khác mà chỉ nhận mình là “tiếng hô trong hoang địa” (Ga 1:23) và nói mình “không đáng cởi quai dép” cho Đấng đến sau ông. (Ga 1:27) Đó là tính cách “độc đáo” của Thánh Gioan mà không thể lẫn lộn với bất kỳ ai khác. Nhìn Chàng Gioan rất “bụi đời,” vô cùng giản dị, đến nỗi xem chừng te tua và tơi tả: “Mặc áo lông lạc đà, thắt lưng bằng dây da, lấy châu chấu và mật ong rừng làm thức ăn.” (Mt 3:4)

Thấy vậy mà không phải vậy đâu nhé! Im im vậy chứ thấy điều gì trái tai gai mắt là “phang” thẳng thừng, “phang” tới bến, dù “đối tượng” là ai. Thánh Gioan Tẩy Giả bị ghét và bị giết chết chỉ vì bảo vệ công bình xã hội, bảo vệ luân thường đạo lý.

Thánh sử Matthêu cho biết ngắn gọn nhưng đầy đủ: Vua Hêrôđê đã bắt trói ông Gioan và tống ngục vì bà Hêrôđia, vợ ông Philípphê, anh của nhà vua. Ông Gioan có nói với vua: “Ngài không được phép lấy bà ấy.” Vua muốn giết ông Gioan, nhưng lại sợ dân chúng, vì họ coi ông là ngôn sứ. Vậy, nhân ngày sinh nhật của vua Hêrôđê, con gái bà Hêrôđia đã biểu diễn một điệu vũ trước mặt quan khách, làm cho nhà vua vui thích. Bởi đó, vua thề là hễ cô xin gì, vua cũng ban cho. Nghe lời mẹ xui bảo, cô thưa rằng: “Xin ngài ban cho con, ngay tại chỗ, cái đầu ông Gioan Tẩy Giả đặt trên mâm.” Nhà vua lấy làm buồn, nhưng vì đã trót thề, lại thề trước khách dự tiệc, nên truyền lệnh ban cho cô. Vua sai người vào ngục chặt đầu ông Gioan. Người ta đặt đầu ông trên mâm, mang về trao cho cô, và cô ta đem đến cho mẹ.” (Mt 14:3-11)

Lạy Thánh Gioan tẩy Giả, xin giúp chúng con biết noi gương Ngài sống giản dị và can đảm bảo vệ công lý, dù phải thiệt thân. Amen.

…TỚI ĐỨC GIÊSU KITÔ

Chúa Giêsu còn “bụi đời” hơn Thánh Gioan Tẩy Giả! Mới sinh ra Ngài đã phải nằm đất: Sinh ra nơi hang lừa. Sinh nghèo, sống nghèo, và chết nghèo. Con chồn còn có hang, chim trời còn có tổ, vậy mà Vua các vua lại nghèo “thấy thương,” nghèo đến nỗi không có chỗ tựa đầu. (x. Mt 8:20; Lc 9:58) Ngài “không giống ai” và toàn “nói ngược,” thế nên Ngài bị người ta ghét đến nỗi giết chết!

Cuộc đời Ngài đầy những “giai thoại thật.” Sau khi phục sinh một người thanh niên đã tắt thở, Đức Giêsu trao anh ta cho bà mẹ. (x. Lc 7:14-15) Chuyện chưa từng có xưa nay. Thấy vậy mọi người đều kinh sợ và tôn vinh Thiên Chúa rằng: “Một vị ngôn sứ vĩ đại đã xuất hiện giữa chúng ta, và Thiên Chúa đã viếng thăm dân Người.” (Lc 7:16) Dân chúng đã thấy “dị nhân” Gioan, nay lại thấy một “dị nhân” khác đặc biệt hơn: Chàng thanh niên Giêsu, Chàng Thợ Mộc miền Nadarét. Thế là lời đồn đại về Đức Giêsu được loan truyền khắp cả miền Giuđê và vùng lân cận.

Nghe đồn, các môn đệ báo cho ông Gioan biết tất cả những việc ấy. Thế rồi chính ông Gioan ngạc nhiên nên liền sai hai môn đệ đến hỏi Chúa: “Thầy có thật là Đấng phải đến không, hay là chúng tôi còn phải đợi ai khác?” (Mt 11:3; Lc 7:19) Họ đến gặp Đức Giêsu và nói: “Ông Gioan Tẩy Giả sai chúng tôi đến hỏi Thầy có thật là Đấng phải đến hay chúng tôi còn phải đợi ai khác?” (Lc 7:20) Lúc ấy, Chúa Giêsu chữa nhiều người khỏi bệnh hoạn tật nguyền, khỏi quỷ ám, và làm cho nhiều người mù được thấy. Chắc hẳn Ngài cũng lắc đầu và cười, nhưng Ngài không nói thẳng mà chỉ nói: “Các anh cứ về thuật lại cho ông Gioan những điều mắt thấy tai nghe: người mù được thấy, kẻ què được đi, người cùi được sạch, kẻ điếc được nghe, người chết trỗi dậy, kẻ nghèo được nghe tin mừng.” (Lc 7:22)

Chúa Giêsu có cách nói “độc đáo,” Ngài như con tắc kè vậy. Tại sao? Con tắc kè có thể thay đổi màu sắc tùy môi trường để kẻ thù không thể phát hiện. Ca dao Việt Nam cũng có câu: “Người khôn ăn nói nửa chừng, để cho kẻ dại nửa mừng nửa lo.” Thế mới “độc chiêu,” vì trả lời “có” hay “không” chưa chắc là khôn khéo. Thật tuyệt vời với “chiêu tắc kè” như vậy!

Có thể lúc đó Thánh Gioan Tẩy Giả chưa đủ tự tin nên mới sai đệ tử đến hỏi xem Chúa Giêsu có thật là Đấng phải đến hay không. Đó cũng là lẽ thường tình, vì phàm nhân luôn yếu đuối và thiếu tự tin! Chúng ta cũng vậy, nhiều lúc chúng ta đã và đang thiếu tự tin và “nghi ngờ” không biết có phải Chúa đang hành động giữa các sự kiện cuộc đời hay không. Chính Thánh nữ Têrêsa có lúc chìm trong “bóng tối khô khan” của tâm hồn đã phải thốt lên: “Nếu có Chúa thật, xin tha thứ cho con.” Một ca khúc của cố nhạc sư Hùng Lân thật ý nghĩa, như một lời nhắc nhở chúng ta: “Chúa có mặt trong lịch sử cuộc đời, Chúa có mặt trong lịch sử đời tôi…”

Cuối cùng, Chúa Giêsu “láy” một câu: “Phúc thay người nào không vấp ngã vì Tôi.” (Lc 7:23) Con người quá yếu đuối, không chỉ nghi ngờ người khác mà đôi khi còn nghi ngờ cả chính mình, luôn luôn và không ngừng sai lầm, ngay cả những người đạo đức cũng lầm lỗi mỗi ngày bảy lần!

Lạy Chúa, xin nâng đỡ và hướng dẫn chúng con trong Chân Lý Thiện Hảo của Ngài, xin giúp chúng con nhận ra Chúa và can đảm thi hành Thánh Ý Ngài. Xin cho chúng con biết Chúa để thêm yêu mến Chúa, xin cho chúng con biết chúng con để sẵn sàng từ bỏ chính mình. Chúng con cầu xin nhân danh Đấng Thiên Sai, Thiên Chúa của chúng con. Amen.

TRẦM THIÊN THU