VỀ NHÀ CHA

Kiếp Bụi Tro Lữ Hành Về Cát Bụi

Đời Nhân Thế Khao Khát Tới Thiên Đàng

Kiếp người là cuộc lữ hành miệt mài, mỏi mệt cũng không được nghỉ, và cũng là cuộc trở về theo mệnh lệnh của Thiên Chúa: “Ngươi là bụi đất, và sẽ trở về với bụi đất.” (St 3:19)

Đời người có nhiều cuộc trở về: Đi xa rồi trở về, lầm đường lạc lối thì phải quay về, đặc biệt nhất là trở về nơi mình đã xuất phát: Chốn Bụi Đất, Cõi Bụi Tro.

1. KHÓ KHĂN TRỞ VỀ

Bất cứ cái gì đã thành thói quen rồi thì rất khó bỏ. Thật vậy, có những thói quen rất bình thường mà rất khó bỏ, vì có nhiều lý do để lần lữa, biện minh, không như mình tưởng, chúng ta quen nói đó là “chiều xác thịt.” Con người rất yếu đuối, không ngừng giằng co, bởi vì “tinh thần thì hăng say, nhưng thể xác lại yếu hèn.” (Mt 26:41; Mc 14:38) Thế nhưng, về tâm linh, không thể không mau trở về theo lời mời gọi của Thiên Chúa: “Anh em hãy sám hối, vì Nước Trời đã đến gần.” (Mt 3:2; Mt 4:17) Rất cần phải trở về, vì đó là bước đầu để được hưởng lòng xót thương của Thiên Chúa.

Thực sự phàm nhân rất tồi tệ, nói một đàng làm một nẻo, hứa đó rồi quên ngay. Từ ngàn xưa, Thiên Chúa đã nhắn nhủ: “Các ngươi hãy hết lòng trở về với Ta, hãy ăn chay, khóc lóc, và thống thiết than van.” (Ge 2:12) Tuy nhiên, vấn đề là “xé lòng chứ không xé áo” và “trở về cùng Đức Chúa là Thiên Chúa, bởi vì Người từ bi và nhân hậu, chậm giận và giàu tình thương, Người hối tiếc vì đã giáng họa.” (Ge 2:13) Vì thế, ai thành tâm sám hối, nhận biết sự khốn nạn của mình, Thiên Chúa sẽ “nghĩ lại và hối tiếc mà để lại phúc lành, hầu chúng ta có lễ phẩm và lễ tưới rượu dâng lên Đức Chúa là Thiên Chúa của chúng ta.” (Ge 2:14) Một sự thật kỳ diệu: Sám hối và cầu nguyện có thể thay đổi số phận của con người. Dân thành Ninivê đã thay đổi số phận của họ. (x. Gn 3)

Qua ngôn sứ Giôen, Thiên Chúa đã tuyên ngôn: “Hãy rúc tù và tại Sion, ra lệnh giữ chay thánh, công bố mở cuộc họp long trọng; hãy tụ tập chúng dân, mời dự đại hội thánh, triệu tập các cụ già, tụ họp đám thiếu nhi cũng như trẻ thơ còn đang bú. Tân lang hãy ra khỏi loan phòng, tân nương hãy rời bỏ phòng khuê!” (Ge 2:16) Chắc chắn ai cũng phải sám hối, vì ai cũng đã từng phạm tội, sám hối cho chính mình và cho người khác: “Giữa tiền đình và tế đàn, các tư tế phụng sự Đức Chúa hãy than khóc và thân thưa: Lạy Đức Chúa, xin dủ lòng thương xót dân Ngài! Xin đừng để gia nghiệp của Ngài phải nhục nhã và nên trò cười cho dân ngoại!” (Ge 2:17)

Quả thật, Thiên Chúa luôn nhân từ và giàu lòng thương xót: “Đức Chúa đã nồng nhiệt yêu thương đất của Người, đã tỏ lòng khoan dung đối với dân Người. Tai ương chấm dứt và dân được giải thoát.” (Ge 2:18) Rõ ràng số phận đã được thay đổi nhờ biết chân thành sám hối. Là phàm nhân, phận tro kiếp bụi, không ai vô tội, cho nên cũng phải khẩn khoản cầu ơn thương xót: “Lạy Thiên Chúa, xin lấy lòng nhân hậu xót thương con, mở lượng hải hà xoá tội con đã phạm. Xin rửa con sạch hết lỗi lầm, tội lỗi con, xin Ngài thanh tẩy.” (Tv 51:3-4)

Ngay cả người lành cũng sai lầm mỗi ngày bảy lần, vẫn cần trở về – sám hối, ăn năn. Ai cũng biết, nhưng khác nhau là có thành tâm hay không. Nhưng để có thể trở về chân thành thì phải khiêm nhường tự nhận sự đốn hèn của mình: “Vâng, con biết tội mình đã phạm, lỗi lầm cứ ám ảnh ngày đêm. Con đắc tội với Chúa, với một mình Chúa, dám làm điều dữ trái mắt Ngài. Như vậy, Ngài thật công bình khi tuyên án, liêm chính khi xét xử.” (Tv 51:5-6) Và còn phải tiếp tục van xin: “Lạy Chúa Trời, xin tạo cho con một tấm lòng trong trắng, đổi mới tinh thần cho con nên chung thuỷ. Xin đừng nỡ đuổi con không cho gần Nhan Thánh, đừng cất khỏi lòng con thần khí thánh của Ngài. Xin ban lại cho con niềm vui vì được Ngài cứu độ, và lấy tinh thần quảng đại đỡ nâng con.” (Tv 51:12-14) Cầu nguyện là “sức mạnh” của con người và là “sự yếu đuối” của Thiên Chúa. Chắc chắn Ngài trắc ẩn và tha thứ.

Suốt đời phải sám hối và cầu nguyện hằng ngày, bất cứ lúc nào, chứ không chỉ trong Mùa Chay. Hằng ngày Giáo Hội vẫn kêu xin: “Lạy Chúa Trời, xin mở miệng con, cho con cất tiếng ngợi khen Ngài.” (Tv 51:17)

Thánh Phaolô chia sẻ: “Chúng tôi là sứ giả thay mặt Đức Kitô, như thể chính Thiên Chúa dùng chúng tôi mà khuyên dạy. Vậy, nhân danh Đức Kitô, chúng tôi nài xin anh em hãy làm hoà với Thiên Chúa. Đấng chẳng hề biết tội là gì, thì Thiên Chúa đã biến Người thành hiện thân của tội lỗi vì chúng ta, để làm cho chúng ta nên công chính trong Người.” (2 Cr 5:20-21) Chúng ta chỉ có thể cúi đầu cảm phục và tạ ơn Thiên Chúa, chứ chúng ta không thể hiểu thấu và không thể dùng trí tuệ phàm nhân mà lý luận về cách hành động xót thương của Chúa Giêsu.

Thánh Phaolô cho biết thêm: “Vì được cộng tác với Thiên Chúa, chúng tôi khuyên nhủ anh em: anh em đã lãnh nhận ân huệ của Thiên Chúa thì đừng để trở nên vô hiệu. Quả thế, Chúa phán rằng: Ta đã nhận lời ngươi vào thời Ta thi ân, phù trợ ngươi trong ngày Ta cứu độ. Vậy, đây là thời Thiên Chúa thi ân, đây là ngày Thiên Chúa cứu độ.” (2 Cr 6:2) Sám hối lúc nào cũng cần đối với loài người, và càng cần hơn vào thời gian Mùa Chay.

2. VUI VẺ TRỞ VỀ

Có tin tưởng thì mới dám quay về. Có niềm tin thì cõi lòng phấn khởi: Trở về để được xót thương, được tha thứ, và được cứu độ. Trở về là điều cấp bách, vì thời gian không còn bao lâu nữa. (x. 1 Cr 7:29) Tuy nhiên, phải chân thành chứ không hời hợt theo nghi thức. Trở về không chỉ chân thành mà còn phải vì yêu mến, và “Thiên Chúa thấu suốt mọi sự.” (1 Sb 28:9; Gđt 8:14; Et 5:1; 2 Mcb 7:35; 2 Mcb 9:5; 2 Mcb 12:22; 2 Mcb 15:2; G 28:27; Tv 139:2; Cn 16:2; Cn 21:2; Cn 24:12; Kn 1:6; Kn 7:23; Hc 23:19; Hc 42:20; Gr 11:20; Gr 20:12; 1 Cr 12:4-6)

Không chỉ vui vẻ và thành tâm trở về mà còn phải đúng cách trong việc ăn chay, sám hối, làm việc lành. Chúa Giêsu hướng dẫn cách thực hiện: “Khi làm việc lành phúc đức, anh em phải coi chừng, chớ có phô trương cho thiên hạ thấy. Bằng không, anh em sẽ chẳng được Cha của anh em, Đấng ngự trên trời, ban thưởng.” (Mt 6:1) Chúa Giêsu khiêm nhường nên Ngài chỉ thích những người khiêm nhường.

Ngài tiếp tục khuyến cáo: “Khi bố thí, đừng có khua chiêng đánh trống, như bọn đạo đức giả thường biểu diễn trong hội đường và ngoài phố xá, cốt để người ta khen. Thầy bảo thật anh em, chúng đã được phần thưởng rồi.” (Mt 6:2) Cách thức của Chúa Giêsu luôn khác hẳn với chúng ta, đôi khi chúng ta cảm thấy “khó chịu” vì không được ai biết. Nhưng Chúa Giêsu lại bảo chúng ta phải âm thầm và kín đáo. Ngài kề tai nói với mỗi chúng ta: “Khi bố thí, đừng cho tay trái biết việc tay phải làm, để việc bố thí được kín đáo. Và Cha của bạn, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho bạn.” (Mt 6:3-4) Ngài không nói đùa, nói đúng nghĩa đen chứ không hề bóng gió.

Để chúng ta nhận thức rõ hơn, Ngài ví dụ cụ thể: “Khi cầu nguyện, anh em đừng làm như bọn đạo đức giả: chúng thích đứng cầu nguyện trong các hội đường, hoặc ngoài các ngã ba ngã tư, cho người ta thấy. Thầy bảo thật anh em: chúng đã được phần thưởng rồi. Còn bạn, khi cầu nguyện, hãy vào phòng, đóng cửa lại, và cầu nguyện cùng Cha của bạn, Đấng hiện diện nơi kín đáo. Và Cha của bạn, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho bạn.” (Mt 6:5-6) Sám hối, ăn chay, cầu nguyện, canh tân, bác ái,... Đó là “chuỗi thánh đức” liên kết chặt chẽ với nhau.

Ăn chay không chỉ nhịn ăn, nhịn uống, mà còn phải kiềm chế các thói hư tật xấu. Trước tiên là kiềm chế cái lưỡi và con mắt. Vâng, tịnh tâm là động thái cần thiết để hồi phục – cả về thể lý lẫn tinh thần. Hành trình sám hối không là 40 năm, 40 tháng, hoặc 40 ngày, mà là cả đời. Phải ăn năn suốt đời, không được lơ là bất kỳ lúc nào.

Lạy Thiên Chúa chí thánh, xin ban ơn hoán cải để kịp trở về Nhà Cha trong lúc còn Giờ Thương Xót Xin cho chúng con được thông phần đau khổ để được phục sinh với Con Yêu của Ngài. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu Kitô, Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân loại. Amen.

TRẦM THIÊN THU