NỐI TÌNH

Cái gì đứt thì mới phải nối. Sợi dây đứt thì cần nối. Nghĩa đen là như vậy. Còn theo nghĩa bóng, cũng có các loại “sợi” cần phải nối. Có những thứ chưa đứt, nghĩa là không cần nối, nhưng vẫn phải làm cho căng ra.

Đối với chúng ta, việc căng dây đàn là điều không xa lạ khi sử dụng các loại đàn dây (piano, mangdoline, guitar, đàn tranh, đàn kìm,…). Công việc đó cần làm khi dây đàn chùng, không đúng cao độ chuẩn xác theo nguyên lý âm nhạc.

Tương tự, tình cảm con người cũng sai lạc theo thời gian, và cũng cần thiết phải chấn chỉnh để không còn sai nhịp lỡ cung. Đó là khoảnh khắc quan trọng: Ăn năn, đứng dậy, bước đi, và trở về đường ngay nẻo chính.

Phàm nhân bất toàn. Nhân vô thập toàn. Tuy nhiên, người lầm lỗi có can đảm trở về, nhưng người nhà có can đảm chấp nhận hay không lại là vấn đề không đơn giản. Người ta xin lỗi, mình có tha hay không? Chí Phèo muốn làm người lương thiện mà người ta không cho hắn cơ hội (Truyện “Chí Phèo” của nhà văn Nam Cao). Đó là “làn ranh mong manh” mà chúng ta phải xem lại chính mình. Một câu tục ngữ rất “nhức nhối” mà chúng ta cần suy tư: “Có thương thì xương chẳng còn.”

Bởi vậy, ai cũng phải học bài học thương xót mà Chúa Giêsu đã dạy: “Hãy thương xót như Chúa Cha.” (Lc 6:36) Lòng Chúa Thương Xót có từ đời đời, nhưng nay Giờ Thương Xót đã điểm, ai đón nhận thì được cứu độ.

Chắc hẳn ai cũng khả dĩ cảm nhận điều này: Mỗi tích tắc là hồng ân của Thiên Chúa, mỗi nhịp thở (sự sống) là hồng ân của Ngài. Không khí chỉ đặc thêm một chút hoặc loãng thêm một chút, nhân loại chết ngắc, đừng nói chi là thiếu không khí. Hồng ân quá lớn, nhưng chúng ta ít lưu ý vì cho đó là “tự nhiên.” Không gì là tự nhiên hoặc ngẫu nhiên, mà phải có Chủ Nhân vận hành, đó là Thiên Chúa.

Từ thuở hồng hoang tới lúc tận thế, Lòng Chúa Thương Xót không ngừng dàn trải theo thời gian. Nếu Lòng Chúa Thương Xót ngưng một chút thì chúng ta hóa thành hư vô ngay. Vì thế, chúng ta không thể không noi gương tác giả Thánh Vịnh mà tuyên xưng: “Tôi sẽ không ngừng chúc tụng Chúa, câu hát mừng Người chẳng ngớt trên môi. Linh hồn tôi hãnh diện vì Chúa xin các bạn nghèo nghe tôi nói mà vui lên.” (Tv 34:2-3) Đồng thời còn phải rao truyền và mời gọi người khác cùng tôn vinh Thiên Chúa: “Hãy cùng tôi ngợi khen Đức Chúa, ta đồng thanh tán tụng danh Người. Tôi đã tìm kiếm Chúa, và Người đáp lại, giải thoát cho khỏi mọi nỗi kinh hoàng.” (Tv 34:4-5)

Đó là bổn phận và trách nhiệm của chúng ta, thụ tạo của Thiên Chúa. Đây là điều mỗi chúng ta phải xác tín và sống chứng. Chắc chắn không ai trong chúng ta lại không từng cảm nghiệm được hồng ân thương xót của Thiên Chúa.

Nhưng theo thời gian, cái gì cũng cũ. Con người cũng không thoát khỏi quy luật đó. Tuy nhiên, tình trạng “cũ” của Kitô hữu không phải là thể lý, mà là tinh thần. Chúng ta “cũ” vì sa ngã, vì sai lầm, vì phạm tội. Không gì có thể “đánh bóng” được linh hồn của chúng ta. Chỉ có Bửu Huyết của Đấng Cứu Thế mới có thể “đánh bóng” được linh hồn của chúng ta.

Trình thuật Lc 15:11-32 nói về dụ ngôn nổi bật nhất trong ba dụ ngôn điển hình về Lòng Thương Xót của Thiên Chúa.

Có nhiều người thu thuế và người tội lỗi lui tới với Đức Giêsu để nghe Ngài giảng. Nhóm Pharisêu (biệt phái) và các kinh sư bèn xầm xì với nhau: “Ông này đón tiếp phường tội lỗi và ăn uống với chúng.” (Lc 15:2) Đúng là những kẻ ảo tưởng, lòng đầy dao găm, đầy tính đố kỵ và ghen tỵ. Biết bọn họ đang tức tối, Đức Giêsu mới kể cho họ dụ ngôn “Người Cha Nhân Hậu” – trước đây quen gọi là dụ ngôn “Đứa Con Hoang Đàng.”

Chắc hẳn đây là dụ ngôn quen thuộc, hầu như ai cũng có thể kể chi tiết. Một người cha có hai con trai, người con thứ xin chia phần tài sản, rồi đi ăn chơi xả láng, vung tay quá trán mà không cần biết đến ngày mai.

Khi anh ta đã ăn tiêu hết sạch, chẳng may trong vùng ấy lại xảy ra nạn đói khủng khiếp, thế là anh ta bắt đầu túng thiếu, dở khóc dở cười, anh ta đành phải đi ở đợ và chăn heo cho một người dân trong vùng. Người khôn, của khó, anh ta đói meo, ao ước lấy đậu muồng heo ăn mà nhét cho đầy bụng mà cũng chẳng ai cho.

Thế nhưng lực bất tòng tâm, anh ta chợt giật mình hồi tâm,nghĩ tới những người làm công cho cha được cơm dư gạo thừa, mà anh ta lại chịu đói khát. Anh ta vượt qua mặc cảm, quyết định quay về xin lỗi người cha. Anh ta can đảm thú tội và nóikhông còn đáng gọi là con, chỉ xin cha coi anh ta như một người làm công mà thôi.

Nhưng lạ thay, người cha lại bảo các đầy tớ đem áo đẹp cho anh ta mặc, xỏ nhẫn vào tay, xỏ dép vào chân. Người cha còn cho người đi bắt con bê đã vỗ béo làm thịt để mở tiệc ăn mừng. Ông vui mừng nói với mọi người: “Con ta đây đã chết mà nay sống lại, đã mất mà nay lại tìm thấy.” Và rồi tiệc mừng bắt đầu khai mạc, đàn hát tưng bừng như lễ hội.

Và rồi lúc ấy, người con cả trở về từ ngoài đồng. Về gần đến nhà, anh ta nghe thấy tiếng đàn ca nhảy múa, anh ta hỏi xem có chuyện gì, người ta nói người em đã về và được người cha mở tiệc ăn mừng. Người anh cả liền nổi giận và không chịu vào nhà. Người cha ra năn nỉ thì anh taso đo điều hơn, lẽ thiệt, nói rằng bao nhiêu năm qua mà chưa bao giờ có được một con dê con để con ăn mừng với bạn bè, còn thằng em đi hoang với bọn điếm, nay trở về lại được ăn mừng.

Người cha hiểu ý con trai nên ôn tồn giải thích: “Con à, lúc nào con cũng ở với cha, tất cả những gì của cha đều là của con. Nhưng chúng ta phải ăn mừng, phải vui vẻ, vì em con đây đã CHẾT mà nay lại SỐNG, đã MẤT mà nay lại TÌM THẤY.” Chắc hẳn khi nghe cha nói vậy, anh ta vô cùng xấu hổ, và không thể không xin lỗi cha.

Về phần người con thứ, anh ta đã sai lầm và tội lỗi rõ ràng mười mươi, không cần phải bình luận gì thêm. Và rồi mỗi khi đề cập dụ ngôn này, ai cũng chỉ nhắm “mũi dùi” vào người con thứ, và anh ta bị “chết tên” với cái nickname là “Đứa Con Hoang Đàng.” Còn về người con trưởng – con cả hoặc anh hai, người ta lại không nghĩrằng anh ta cũng sai lầm, cũng có tội. Theo sự thường, làm anh là làm lớn, mà làm lớn thì có SAI cũng thành ĐÚNG. Chúng ta cũng thường mạo nhận mình là “anh hai,” nhưng là để “xỉa xói” người khác, chỉ trích người khác, chứ không muốn nhận mình là “nhân vô thập toàn,” chỉ muốn mọi người biết mình là “nhân hữu thập toàn” mà thôi. Chúng ta không nói ra nhưng dáng vẻ “chảnh” của chúng ta đã tố cáo điều đó!

Thật ra thì tội của người con trưởng TO HƠN tội của người con thứ: XÚC PHẠM tới cả người cha (tình phụ tử) và người em (tình huynh đệ). Nhất cử lưỡng tội (chứ không “lưỡng tiện” đâu). Anh ta tự nhận là mình ngoan ngoãn hầu hạ cha, nhưng lại phản đối việc làm của người cha khi người cha đón nhận thằng em của anh ta. Rõ ràng anh ta vừa xúc phạm tới Tình Phụ Tử vừa xúc phạm tới Tình Huynh Đệ. Tình máu mủ ruột rà mà người con trưởng không cần biết đến. Tội tày trời chứ chẳng vừa đâu!

Và không chỉ có vậy, người con trưởng còn ích kỷ vì sợ thằng em hoang đàng chi địa kia “đụng chạm” đến quyền lợi của mình – tức là phần tài sản của anh ta. Như người Việt nói: “Đồng tiền liền khúc ruột.” Anh ta cũng cảm thấy… sợ! Và chúng ta cũng… sợ giống như vậy, không hề khác với người con trưởng kia đâu!

Rõ ràng người con trưởng KHÔNG thương xót cha và em, người con thứ cũng KHÔNG thương xót cha. Thằng nào cũng là “đứa con trời đánh”. Mặc dù vậy, người cha vẫn hết lòng thương xót cả hai người con, trước sau như một. Chính người cha đã nối “sợi tình” giữa hai người-con-ích-kỷ của ông. Chúng ta cũng phải “nối tình” với nhau, nghĩa là cố gắng sống đúng theo lời Chúa Giêsu đã truyền dạy: “Hãy có lòng nhân từ như Cha anh em là Đấng nhân từ.” (Lc 6:36)

Chung quy lại là THA THỨ. Nhưng có khiêm nhường thì mới có thể yêu thương, và có yêu thương thì mới có thể tha thứ. Một hệ lụy kỳ diệu quá! Sử gia Thomas Fuller (1608-1661, Anh quốc) có cách nói khá thú vị: “Sự trả thù cao quý nhất chính là tha thứ.” Người đời còn nói được như vậy huống chi Thiên Chúa. Và Chúa Giêsu đã khuyến cáo: “Nếu anh em THA LỖI cho người ta thì Cha anh em trên trời cũng sẽ tha thứ cho anh em. Nhưng nếu anh em KHÔNG tha thứ cho người ta thì Cha anh em cũng sẽ KHÔNG tha lỗi cho anh em.” (Mt 6:14-15)

Lạy Thiên Chúa là Cha Nhân Hậu và giàu lòngthương xót, cúi xin Ngài tha tội cho con, vì con có cả tội của người con trưởng và người con thứ. Xin giúp con biết thật lòng sám hối, dứt khoát với quá khứ, và sẵn sàng tha thứ cho bất cứ ai, nhờ đó mà có thể trở nên khí cụ bình an và yêu thương để Ngài sử dụng theo Thánh Ý Ngài. Con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng cứu độ nhân loại. Amen.

TRẦM THIÊN THU