Người Chính Trực Âm Thầm Nói Ít
Đức Phu Quân Lặng Lẽ Làm Nhiều
Gia trưởng là
người chống mũi chịu sào, lèo lái con thuyền gia đình trong mọi hoàn cảnh, nhất
là khi biển đời vỗ sóng. Theo luật, thuyền trưởng không được phép bỏ con tàu trong
khi nguy hiểm, chỉ được rời con tàu khi không còn ai, nghĩa là phải “sống chết”
với con tàu. Đối với một tổ chức hay một quốc gia cũng vậy, không thể chấp nhận
kiểu “làm lớn rồi làm láo” vì ỷ chức lạm quyền.
Người gia trưởng trong
một gia đình, là chồng và là cha, cũng không ngoại lệ. Thật vậy, gia trưởng
Giuse đã chống mũi chịu sào trong mọi hoàn cảnh.
Con người quan
trọng ở tâm tính, không quan trọng bề ngoài hoặc nghề nghiệp. Cái nghề chỉ là
phương tiện để sinh sống, chắc chắn chiếc áo dòng không “làm nên” một tu sĩ
chính hiệu. Nhân cách mới khả dĩ đánh giá một con người, nghèo mà sạch và thơm.
Chẳng hạn, trong lúc “con quái vật” Vũ Hán hoành hành, nhiều người thiếu thốn.
Trong đó có cô bé Hà công nhân và chị Chinh bán rau dạo. Họ chỉ nhận phần từ
thiện xứng đáng như mọi người, không tham lam dù người ta giúp tiền nhiều, và
rồi họ còn trao lại phần quà cho những người cần hơn họ. Nghề của họ bình
thường nhưng nhân cách của họ rất lớn, thực sự đáng khâm phục. Tâm hồn họ “lớn”
hơn nhiều người lớn khác!
Với Đức Thánh
Giuse – một Gia Trưởng mẫu mực. Ngài là Dưỡng Phụ của Đấng Cứu Thế và Phu Quân
của Đức Maria, nhưng lại mưu sinh bằng công việc rất bình thường: nghề mộc – làm
việc với gỗ và với các dụng cụ cũng rất ư bình thường như bào, cưa, đục, thước,
búa, kìm,... Ngày nay văn minh hơn thì có máy cắt, cưa dây, cưa đĩa, cưa vòng, đồ
tách gỗ, dao phay, v.v... Nghề mộc bình thường nhưng không tầm thường.
Không ai lại không sử dụng các sản phẩm của các thợ mộc. Có lẽ vì vậy mà ngày
xưa người ta tôn trọng dùng đại từ “bác” đối với những ai làm nghề mộc: bác thợ
mộc. Các thợ mộc thật hãnh diện vì làm nghề mà chính Chúa Giêsu và Dưỡng Phụ
Giuse đã làm ngày xưa.
Lao động có nhiều ích lợi: vận động thể lý để
tăng sức khỏe, vận động trí óc để ngăn ngừa lú lẫn. Ai cũng phải làm việc, Chúa
Giêsu xác định: “Cha tôi vẫn làm việc thì
tôi cũng làm việc.” (Ga 5:17) Đó là Ngài muốn đề cao sự lao động của con
người, đồng thời cũng xác nhận giá trị của công việc. Không rào trước đón sau, Thánh
Phaolô nói thẳng: “Ai không chịu làm việc
thì cũng đừng có ăn.” (2 Tx 3:10) Chính xác là thế!
Liên quan lao động, có câu nói rất thực tế: “Tay làm, hàm nhai; tay quai, miệng trễ.”
Xã hội Việt Nam ngày nay có cách nói thế này: “Lao động là vinh quang, lang thang là chết đói.” Thật vậy, truyện
ngụ ngôn “Con Châu Chấu và Con Kiến” muốn “dạy đời” về vấn đề đó.
Chuyện kể rằng: Trên cánh đồng nọ, vào một
ngày mùa Hạ, có một con Châu Chấu đang nhảy nhót, miệng và ca hát cho thoả
lòng. Đi ngang qua là một con Kiến mệt nhọc kéo lê một mẩu bắp về tổ. Châu Chấu
nói với Kiến: “Lại đây nói chuyện với tớ
cho vui. Sao mà cứ phải lao động cật lực vất vả như vậy?” Kiến trả lời: “Tôi đang cố gắng tìm và tích trữ lương thực
cho mùa Đông sắp đến. Tôi nghĩ anh cũng nên làm như vậy.” Châu Chấu cười
khẩy: “Sao lại phải bận tâm đến mùa Đông
làm gì? Bây giờ chúng ta đang có thừa mứa thức ăn kia mà!” Nghe Châu Chấu
nói vậy nhưng Kiến vẫn đi và tiếp tục làm việc, không sợ dư luận.
Và rồi mùa Đông đến, Châu Chấu chẳng còn gì
để ăn và cảm thấy sắp chết đói. Nó thấy Kiến đang đứng bán bắp và ngũ cốc mà
Kiến gom góp được trong những ngày mùa Hạ. Bấy giờ Châu Chấu mới biết điều cần
thiết: Phải CHUẨN BỊ SẴN SÀNG cho
những ngày mình sẽ cần sử dụng. Nước đến chân mới nhảy thì đã muộn. Về
tâm linh, sẵn sàng cũng là cách chuẩn bị cần thiết cho đời sau. Xác hay hồn
cũng đều phải lao động, làm việc không ngừng.
Là tín nhân Công giáo, ai trong chúng ta cũng
biết rằng người cần kiệm là Đức Thánh Giuse, tất cả vì Tổ Ấm mà thôi. Ngài cần
kiệm, liêm chính và vô tư thực sự chứ không là khẩu hiệu nổ vang mà chẳng nên
trò trống gì. Nói nhiều, liều lắm. Vô tích sự! Lo cho gia đình là một dạng đức
ái. Thánh
Phaolô đã xác định: “Trên hết mọi đức
tính, anh em PHẢI CÓ LÒNG BÁC ÁI: đó là mối dây liên kết tuyệt hảo. Ước gì ơn
bình an của Đức Kitô điều khiển tâm hồn anh em, vì trong một thân thể duy nhất,
anh em đã được kêu gọi đến hưởng ơn bình an đó. Bởi vậy, anh em hãy hết dạ tri ân.”
(Cl 3:14-15) Làm việc bác ái là dạng lao động tâm linh, và là “nghiệp
chung” của mọi người – bất kể nam, phụ, lão, ấu. Cũng là dấn thân phục vụ tha
nhân – trước tiên là những người trong gia đình.
Mục đích thế nào?
Thánh Phaolô cho biết: “Anh em có làm gì,
nói gì, thì hãy làm, hãy nói NHÂN DANH CHÚA GIÊSU và nhờ Người mà cảm tạ Thiên
Chúa Cha.” (Cl 3:17) Tuy nhiên, trong cuộc sống hằng ngày, đôi khi vẫn có
những người là từ thiện để “quảng cáo” hoặc đề cao chính mình, vì sáng danh
mình nhiều hơn là sáng danh Chúa. Thánh Vịnh gia nêu gương cầu nguyện: “Xin đừng làm rạng rỡ chúng con, nhưng xin
cho danh Ngài rạng rỡ.” (Tv 113B:1) Thật không dễ chút nào để có thể thực
sự ước muốn như vậy, nhưng chắc chắn đó là cách hoạt động phù hợp với Thánh Ý
Thiên Chúa. Nếu vậy thì không thể không cố gắng thực hiện.
Cuộc sống có
nhiều thứ cần chấn chỉnh, kể cả hoạt động bác ái – từ thiện. Cần phải tỉnh thức
để nhận ra có gì lệch lạc thì phải chấn chỉnh ngay, càng sớm càng tốt, kẻo nguy
hiểm, trước tiên là hại chính mình. Đây là tâm tình chúng ta cần lồng vào công
việc hằng ngày: “Bất cứ làm việc gì, hãy
làm tận tâm như thể làm cho Chúa, chứ không phải cho người đời vì biết rằng anh
em sẽ nhận được phần thưởng Chúa ban, là gia nghiệp dành cho dân Người. Đức Kitô
là Chủ, anh em hãy phục vụ Người.” (Cl 3:23-24) Lao động có giá trị cao,
càng cao hơn nữa nếu làm thực sự vì yêu mến Thiên Chúa, cho danh Ngài cả sáng.
Công việc dù lớn hay nhỏ, cái “ý chỉ” vẫn quan trọng hơn. Thật vậy, Thánh nữ
Têrêsa Hài Đồng xác định: “Nhặt một cây
đinh vì yêu mến Chúa thì cũng có thể cứu được một linh hồn.” Đúng là giá
trị lao động không lệ thuộc bởi công to hay việc nhỏ, mà bởi cách làm: Công
việc bình thường như nhau nhưng nếu
làm một cách phi thường thì khác
nhau – và trước mặt Thiên Chúa, công trạng cũng hoàn toàn khác nhau.
Thiên Chúa vẫn lao
động không ngừng, từ lúc tạo thiên lập địa cho tới tận thế. Thời gian thuộc về Thiên
Chúa, nhưng chúng ta được Ngài trao quyền quản lý thời gian riêng của mình. Thánh
Vịnh gia nói: “Ngay cả khi đồi núi chưa
được dựng nên, địa cầu và vũ trụ chưa được tạo thành, Ngài vẫn là Thiên Chúa,
từ muôn thuở cho đến muôn đời. Chúa bắt phàm nhân trở về cát bụi, Ngài phán
bảo: ‘Hỡi người trần thế, trở về cát bụi đi!’ Ngàn năm Chúa kể là gì, tựa hôm
qua đã qua đi mất rồi, khác nào một trống canh thôi!” (Tv 90:2-4) Thời gian
thấm thoắt thoi đưa, thời gian vừa dài vừa ngắn, trẻ thấy dài, già thấy ngắn.
Trăm năm cũng chỉ như bóng câu mà thôi!
Thật thú vị với tư
tưởng “60 năm cuộc đời” của cố NS Y Vân (1933-1992, Trần Tấn Hậu). Cứ 20 năm là
một thế hệ, là một “khoảng đời.” Ba “khoảng” ấy trôi qua mau lắm – và rồi vẫn
thấy mình chẳng làm được gì lợi ích cho tha nhân, cho cuộc đời này. Thánh Vịnh
gia đã cảm nghiệm rất sâu sắc nên đã thành tâm cầu nguyện: “Xin dạy chúng con đếm tháng ngày mình sống, ngõ hầu tâm trí được khôn
ngoan. Lạy Chúa, xin trở lại! Ngài đợi đến bao giờ? Xin chạnh lòng thương xót
những tôi tớ Ngài đây. Từ buổi mai, xin cho đoàn con được no say tình Chúa, để
ngày ngày được hớn hở vui ca.” (Tv 90:12-14) Cuộc đời ngắn lắm, quay qua
quay lại đã thấy hết. Đời là thế!
Không ai mong thất bại, dù làm bất cứ việc
gì, nghĩa là chắc chắn ai cũng muốn thành công, nhưng thành công hay thất bại
thì chúng ta vẫn phải tâm niệm theo phận người tôi trung của Thiên Chúa: “Chúc tụng Chúa trong mọi ngày, Thiên Chúa
là Đấng Cứu Độ chúng ta, Người vác lấy gánh nặng của chúng ta.” (Tv
68:20) Kinh Thánh minh định: “Lành
dữ, sống chết, giàu nghèo, tất cả đều do Đức Chúa.” (Hc 11:14) Mình
muốn mà Chúa không muốn thì chúng ta cũng không thể thay đổi được gì. Tốt nhất
và khôn nhất là cứ “vô tư” xin vâng theo ý Chúa.
Cuộc sống có nhiều mức độ,
và xuất phát từ ý nghĩ. Cách suy nghĩ quan trọng vì có thể cho thấy một người
nhạy bén hoặc ngớ ngẩn, thông minh hoặc chậm hiểu,... Trình thuật Mt 13:54-58
nói về dạng “nếp nghĩ” khác: định kiến và óc hẹp hòi của những người cùng quê,
quen mặt và biết tên.
Thánh Mátthêu cho
biết rằng, khi Chúa Giêsu về quê và giảng dạy dân chúng trong hội đường của họ,
cách nói của Ngài khiến họ sửng sốt, nhưng họ không muốn tin đó là sự thật mặc
dù mắt thấy, tai nghe, rồi họ xầm xì với nhau: “Bởi đâu ông ta được khôn ngoan và làm được những phép lạ như thế? Ông
không phải là con bác thợ sao? Mẹ của ông không phải là bà Maria; anh em của
ông không phải là các ông Giacôbê, Giôxếp, Simôn và Giuđa sao? Và chị em của
ông không phải đều là bà con lối xóm với chúng ta sao? Vậy bởi đâu ông ta được
như thế?” Đúng là đầu óc thiển cận, đầu to như trái dừa mà óc nhỏ như trái
nho. Quả thật, chỉ có người giỏi mới khả
dĩ chân nhận cái giỏi của người khác. Ở đâu cũng có nhân tài, người giỏi
vẫn có thể xuất xứ từ một gia đình bình thường nhất hoặc từ một miền quê hẻo
lánh. Thực tế cuộc sống chứng tỏ điều đó. Có mấy ai thành nhân từ gia đình giàu
có? Vấn đề giỏi hay dở là cái đầu của họ. Nhưng cuộc sống có một thực tế phũ
phàng: dốt nát bị khinh, thông minh bị ghét. Ai có làm được gì hơn họ một chút
thì họ cũng không muốn tin là thật. Tình trạng này càng thấy rõ ở những người
cùng quê hương, cùng xứ sở, cùng dòng họ, cùng xóm làng. Cỡ nào cũng chết!
Từ xưa đã thế.
Cũng chỉ vì đầu óc hẹp hòi và lối suy nghĩ thiển cận mà dân làng Nadarét vấp
ngã vì Chúa Giêsu, người cùng quê với họ. Và rồi Ngài đành phải nói thẳng: “Ngôn sứ có bị rẻ rúng thì cũng chỉ là ở
chính quê hương mình và trong gia đình mình mà thôi.” Xót xa và phũ phàng biết
bao! Chính Chúa Giêsu cũng “bó tay,” không làm nhiều phép lạ tại đó, chỉ vì họ
không tin. Thật tồi tệ! Thế thái nhân tình là vậy, đời là thế! Chúa Giêsu bị
chê vì người ta nghĩ Ngài chỉ là con Bác thợ mộc Giuse thì không thể là nhân
tài, không thể là người nổi trội, xuất sắc. Do đó, nếu bạn làm được điều gì
khác người và hơn người mà người ta không muốn công nhận thì cũng đừng buồn,
bởi vì chính Chúa Giêsu còn bị từ chối thì chúng ta có là gì mà không bị từ
chối chứ? Cứ thản nhiên, cứ vô tư, cứ là chính mình và cứ an tâm mà sống. Không
gì ngoài ý Chúa đâu!
Đức Thánh Giuse có
phong cách rất đặc biệt: kiệm ngôn, đa hành. Ai nói gì cũng cười, dù khen hay
chê, dù vui hay buồn, dù sướng hay khổ. Cứ mặc kệ. Thật vậy, không thấy Kinh
Thánh ghi lại lời nào của Đức Thánh Giuse. Ngài hoàn toàn im lặng, đúng với ý
nghĩa của tên ngài – Giuse là “được thêm vào.” Là phần phụ nhưng không thể
thiếu, cách sống của ngài đầy nhiệt huyết yêu thương, quên mình và chịu hòa tan
như muối – không ai còn nhận ra muối trong những thứ được ướp bằng muối.
Thánh tiến sĩ
Têrêsa Avila chia sẻ: “Tôi xin gì với
Thánh Giuse cũng được. Ai không tin, hãy thử mà xem.” Vâng, “Hãy đến với
Đức Thánh Giuse! – Ite ad Joseph! – Go to Joseph!” Và chắc hẳn lũ quỷ dữ rất sợ
Uy Danh của ngài mà phải hốt hoảng bỏ chạy cho xa. Ngài không nói gì nhưng ngài
làm thật. Không đùa đâu đấy!
Bác Thợ Mộc Giuse thật vĩ đại. Ngài không chỉ
tận tụy sửa chữa các dụng cụ mà còn tận tình sửa chữa tâm hồn của những ai biết
khiêm nhường xin ngài sửa chữa dùm, và đặc biệt là hoàn toàn miễn phí. Về phần mỗi
chúng ta, hãy cố gắng lao động chân chính, làm hết sức mình. Vả lại, lao động
là thể hiện bản lĩnh, là trưởng thành, là tự lập, và không chỉ tự giúp mình mà
còn giúp người khác qua chính công việc mình làm. Lợi cho mình, ích cho người.
Đúng là nhất cử lưỡng tiện.
Dù lao động chân
tay hoặc trí óc, việc lớn hay việc nhỏ, bất cứ làm việc gì cũng cần quyết tâm và
làm tới cùng. Thế nào là quyết tâm? Đơn giản thế này: Khi đã QUYẾT, hãy dùng
hết TÂM huyết mà làm. Công việc đời thường hoặc công việc tâm linh cũng vậy.
Lạy
Chúa Tể càn khôn, con xin cảm tạ Ngài luôn quan phòng và tiền định mọi điều, mặc
dù có những lúc cuộc sống không xuôi xắn, con chân thành xin lỗi Ngài. Xin thương
biến đổi con, giúp con biết noi gương Đức Thánh Giuse, luôn biết quên mình,
sống tích cực, mau mắn tuân theo Ý Ngài. Lạy Đức Thánh Giuse, xin giúp con biết
sống tĩnh lặng, hành động nhiều, xin đồng hành và nguyện giúp cầu thay cho mọi
người. Con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu Kitô, Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân
loại. Amen.
TRẦM THIÊN THU
✽ Vai Trò Gia Trưởng – https://tramthienthu.blogspot.com/2020/03/vai-tro-gia-truong.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Comment