CÁC NHÂN VẬT: Người cha – Người anh – Người em
– Gia nhân
PHẦN A
Người
anh: Thưa cha, hôm nay
con thấy cha có chuyện buồn phiền.
Người
cha: Hôm nay là một
trong những ngày buồn nhất đời cha.
Người
anh: Thưa cha, con có
thể chia sẻ nỗi lòng của cha không?
Người
anh: Thật như vậy sao?
Người
cha: Cha đã chia phần
gia tài cho nó lúc nãy.
Người
anh: Cha đã chiều ý nó
à?
Người
cha: Cha đã chiều ý
nó.
Người
anh: Con xin thất kính
với cha, cha không thương nó sao?
Người
cha: Con biết rằng cha
yêu thương hai con đến độ nào rồi cơ mà.
Người anh: Nhưng sao cha không ngăn cản nó ? Nó sẽ hư
hỏng cho mà xem.
Người
cha: Cha biết! Nhưng
nếu cha ngăn cản thì cha đã dùng tình thương như một sợi dây trói buộc. Cha
không muốn dùng tình thương để gông
cùm các con.
Người
anh: Con xin cha giữ
nó lại, không biết nó sẽ gặp gì ngày mai.
Người
cha: Không, điều cha
cần nơi các con là trái tim chứ không phải là thân xác, giữ nó lại làm gì khi
trái tim nó đã đi xa?
Người
anh: Nhưng còn những
nỗi khổ tương lai của nó thì sao?
Người
cha: Cha đang khổ tâm
vì biết trước rằng nó sẽ khổ. Nhưng không có nỗi khổ nào là nỗi khổ vô ích.
Tình thương đôi khi bắt buộc mình phải để cho người mình thương chịu đau khổ.
Người anh: Con không hiểu được...
Người cha: Điều đó thật khó hiểu. Và niềm đau của Cha mãi
mãi vẫn là có những đứa con không hiểu được tình yêu của mình đối với nó.
Người anh: Con sẽ giữ nó lại.
Người cha: Vô ích con ạ, người ta chỉ có thể giữ người
muốn ở lại, không ai có thể giữ người muốn ra đi... Thôi cha đi nghỉ đây. (Người cha đi ra...)
Người anh: Chú ba! Chú ba này! (Có tiếng “Dạ!”
rồi người em mới xuất hiện.) Tôi muốn nói chuyện với chú.
Người em: Em cũng định đến chào anh, vì sáng mai em đi
sớm.
Người anh: Chú định đi đâu?
Người
em: Em cũng chưa
biết nữa, bất cứ nơi đâu, miễn là ra khỏi cái nhà này thôi.
Người
anh: Ngôi nhà này cầm
tù chú à?
Người
em: Ngôi nhà không
thể cầm tù em. Điều cầm tù em là những liên hệ trong gia đình. Anh có bao giờ
thấy mình cô độc trong ngôi nhà này không?
Người
anh: Cô độc! Chú điên
rồi à! Suốt ngày cha làm việc, suốt ngày tôi lam lũ để cho chú thoải mái vui
chơi, nào bạn, nào bè... rồi hôm nay chú lại nói rằng chú cô độc. Tôi không bao
giờ thấy cô độc vì tôi không có thì giờ rỗi rảnh để ngồi nghĩ những chuyện viển
vông.
Người
em: Những điều anh cho là
viển vông thì em thấy cần như không khí để thở. Em cần tình
người... Anh hiểu em không?
Người
anh: Cha thương chú,
tôi thương chú, chú không biết sao?
Người
em: Em biết chứ!
Nhưng biết rằng mình được yêu thương để làm gì khi mình không cảm được tình
thương?
Người
anh: Vì sao?
Người
em: Em chưa bao giờ
nghe được một câu ngọt ngào trong nhà này. Cha thì quá nghiêm, anh thì quá
nóng. Anh có bao giờ nghĩ rằng em có một trái tim không?
Người anh: Chú nói chuyện cứ như con gái ấy! Hừ, “Trái
tim”! Chú là một người đàn ông, phải sống bằng lý trí. Cha khuyên dạy chú, tôi
rầy la chú là vì muốn chú thành người. Nếu chú để cho những lời ngọt ngào làm
mát trái tim thì rồi chú sẽ đánh mất mọi sự.
Người em: Nhưng hiện giờ em có gì đâu, thì làm sao đánh
mất?
Người anh: Và chú muốn lấy cho được tài sản để phung phí?
Người em: Em không coi tài sản là mục đích đời em.
Người anh: Thế chú muốn có gì?
Người em: Em muốn có tình người.
Người anh: Chú sẽ đi tìm tình người à?
Người em: Dạ.
Người anh: Nếu trong nhà này chú đã đui mù không nhìn
thấy tình người thì có đi khắp cùng mặt đất chú cũng chẳng thấy gì cả.
Người em: Thà em đi khắp cùng mặt đất mà không thấy
được gì còn hơn là ngồi tại đây để không nhìn được gì.
Người
anh: Thế này nhé ! Một
ngày nào đó thì chú sẽ đi chu du, nhưng khi nào có đủ kinh nghiệm đời rồi kia,
nếu không, chú sẽ bị cuộc đời lừa gạt.
Người
em: Em chấp nhận bị
lừa gạt để học lấy kinh nghiệm. Vì kinh nghiệm là một bài học bản thân. Không
có ai có thể có kinh nghiệm thay cho em được.
Người
anh: Thế những gì
người lớn dạy chú. Chú cho là sai à?
Người
em: Em thú thật là
em không biết, anh à. Vì em chưa có kinh nghiệm.
Người
anh: Chú hãy biết rằng
chú sẽ phải trả giá rất đắt cho những rồ dại của mình!
Người
em: Em sẽ trả giá
sòng phẳng. Em cần phải trưởng thành. Em cần phải biết cuộc đời muôn mặt ngoài
kia. Nếu em ở nhà với sự chăm sóc của cha, với sự nâng đỡ của anh, thì suốt đời
em sẽ là một đứa con nít. Em cần phải đập cái vỏ trứng che chở nhưng đồng thời
bóp nghẹt mình. Em cần trở thành một con chim để tự mình vỗ cánh mà bay...
Người
anh: Tôi cấm chú phá
vỡ sự đầm ấm của gia đình này. Tôi cấm chú ra đi!
Người
em: Anh không thể
cấm em được nữa. Bắt đầu từ sáng mai em sẽ tự định liệu cuộc đời em.
Người anh: Nếu mày ra đi, thì đừng bao giờ đặt chân
trở lại ngôi nhà này.
Người
em: Tôi sẽ không bao
giờ quay trở lại!
Người
anh: Muôn đời người ta
sẽ gọi mày là đứa con hoang đàng!
Người
em: Đó là giá đầu
tiên tôi phải trả! (Người em bỏ đi, người anh bực tức bỏ đi hướng khác...
Có tiếng nói từ hậu trường: “Người con hoang đàng quyết ra đi và không bao giờ
trở lại. Nhưng chúng ta còn nhớ rõ Tin Mừng đã nói gì...”)
(Đọc đoạn Tin Mừng Lc 15, 13-20: “Ít ngày sau, người con thứ thu góp tất cả rồi
trẩy đi phương xa. Ở đó anh ta sống phóng đãng, phung phí tài sản của mình. Khi
anh ta đã ăn tiêu hết sạch, thì lại xảy ra trong vùng ấy một nạn đói khủng
khiếp. Và anh ta bắt đầu lâm cảnh túng
thiếu, nên phải đi ở cho một người dân trong vùng; người này sai anh ta ra đồng
chăn heo. Anh ta ao ước lấy đậu muồng heo ăn mà nhét cho đầy bụng, nhưng chẳng
ai cho.
Bấy
giờ anh ta hồi tâm và tự nhủ: "Biết bao nhiêu người làm công cho cha ta
được cơm dư gạo thừa, mà ta ở đây lại chết đói ! Thôi, ta đứng lên, đi về cùng
cha và thưa với người: "Thưa cha, con thật đắc tội với Trời và với cha,
chẳng còn đáng gọi là con cha nữa. Xin coi con như một người làm công cho cha
vậy". Thế rồi anh ta đứng lên đi về cùng cha...)
(Người cha ra,
ngoảnh trông về phương xa, người anh đi ngang, nhìn thấy, dừng lại...)
Người
anh: Thưa cha, xin cha
hãy vào nghỉ, sức khoẻ cha yếu lắm rồi.
Người
cha: Con hãy để mặc
cha.
Người
anh: Con không thể để
mặc cha được. Khi ngày nào cũng phải nhìn cha trông đợi hoài công một thằng con
hoang đàng.
Người
cha: Nhưng dù sao nó
cũng là con của cha.
Người
anh: Nó đã không muốn
làm con của cha nữa rồi.
Người
cha: Đứa con có thể từ
chối làm con, nhưng người cha không bao giờ từ chối làm cha.
Người
anh: Nó đã quyết định
không bao giờ trở về nữa.
Người
cha: Nhưng cha đã
quyết định đợi chờ. Nó có thể đổi ý, còn Cha thì không.
Người
anh: Nó đâu có biết
rằng cha khổ với nó thế này.
Người
cha: Nhưng cha biết
rằng ở đâu đó, nó đang khổ và không có ai bên cạnh.
Người
anh: Ít ra thì cha
cũng vào nhà đi, để cho gia nhân đón nó và báo tin cho cha.
Người
cha: Cha muốn rằng cha
là người đầu tiên đón tiếp nó... Phần con, con hãy ra đồng lo công việc của con
đi.
Người anh: Xin vâng, nhưng xin cha bảo trọng tấm thân.
Con ái ngại quá!
Người
cha: Con đừng lo cho
Cha. ( Người anh ra đi, người cha lại ngóng đợi. Chợt người em trở về, chạy
đến phủ phục dưới chân cha...)
Người
em: “Lạy Cha, con
thật có lỗi với trời và với Cha...”
Người cha: (Nâng dậy, ôm vào lòng) Ôi, con của tôi!
Người
em: Thưa cha, con...
con... (Xúc động không nói thành lời.)
Người
cha: Thôi
con không cần nói nữa, Cha đã hiểu con. Cha hiểu rằng con đã đau khổ, vì Cha đã
từng đau khổ như con. Con không cần xin lỗi nữa, vì Cha đã tha thứ cho con. Con
về với Cha là đủ rồi... Con biết không... Cha chờ đợi con đã từ lâu.
Người
em: Thưa cha, con
không xứng...
Người cha: Thôi con vào tắm rửa nghỉ ngơi đi... Con mệt
nhọc lắm rồi. Gia nhân đâu? (Có tiếng “Dạ!” rồi một gia nhân chạy ra)
Hãy đem áo thượng hạng đến cho cậu ba mặc, hãy đem nhẫn đến cho cậu ba đeo, hãy
đem giày cho cậu ba mang... Ngươi hãy hạ con bò tơ mập nhất để ăn khao. Vì con
ta đã chết, nay đã hoàn sinh.
Gia
nhân: Xin vâng! (Người cha đưa người em đi ra, gia nhân cúi chào, rồi vội vã đi hướng khác...
Người anh vào từ đúng hướng ấy.)
Người
anh: Đi đâu mà vội vã
thế?
Gia
nhân: Thưa cậu, con
đi chuẩn bị bữa tiệc ăn khao.
Người
anh: Ăn khao cái gì?
Gia
nhân: Thưa cậu, cậu
ba vừa mới về, ông ra lệnh giết con bò tơ để ăn khao.
Người
anh: Nó đã về à! Thế
ra... Nhưng sao lại ăn khao?
Gia
nhân: Thưa cậu, đó
là lệnh của ông.
Người
anh: Thôi, đi đi! (Người anh ngồi xuống, bực tức... người cha bước ra.)
Người
cha: Này con, sao con
không vào nhà?
Người
anh: Con không vào nhà
nữa đâu!
Người
cha: Sao con lại nói
như vậy, đây là nhà của con mà.
Người
anh: Nó đã về và cha
cho giết bò ăn khao, có đúng như vậy không?
Người
cha: Đúng như vậy.
Vì thế mà con phật lòng à?
Người
anh: Đã bao năm nay
con làm việc cho cha, chưa bao giờ sai lệnh cha, thế mà, có bao giờ cha cho con
được một con dê để ăn mừng với chúng bạn đâu?
Người
cha: Này con, con hằng
ở luôn với cha, thì tất cả của cải cha đều là của con mà.
Người
anh: Đó chỉ là một
cách nói. Trên thực tế con được gì ngoài việc lo lắng cho cha ở nhà và lam lũ
ngoài đồng? Còn thằng con của cha, nó đã ngốn cả sự nghiệp với đĩ điếm, bây
giờ nó về, cha lại giết cả bò tơ mà ăn khao.
Người
cha: “Thằng-con-của-cha”
chính là “em-của-con” đó, nó đã mất đi mà lại tìm thấy được, nên phải ăn mừng
chứ ! Con không thương em con à?
Người
anh: Nhưng
nó có thuơng ai đâu? Cha tưởng nó về đây là vì thương cha à? Nó về đây tại vì
nó đã nghèo xơ nghèo xác, có vậy thôi!
Người
cha: Nó đã về vì nó
khổ, nhưng cũng vì nó hy vọng rằng cha vẫn thương nó, anh vẫn thương nó.
Người
anh: Con không còn
thương nó. Và nếu cha thương nó, có nghĩa là cha ghét con và cha đã đối xử bất
công với con.
Người
cha: Con đừng nặng lời
để cha phải buồn lòng trong một ngày vui thế này... Con hãy vào nhà đi.
Người
anh: Xin cha để cho con yên... Con còn một món nợ
tinh thần phải thanh toán với nó.
Người cha: Con không thể vì cha mà chấp nhận em con sao?
Người anh: Vì con nhớ lại những nỗi khổ của cha, mà con
không chấp nhận nó.
Người cha: Cha biết nói làm sao bây giờ? Có lẽ nỗi đau
buồn muôn thuở của cha là phải luôn luôn mất đi một đứa con.
Người anh: Thưa cha, cha hãy vào đi và cho phép con ở đây
một mình.
Người cha: Con
nhất định không vào sao?
Người
anh: Con cần nói chuyện
với nó trước đã.
Người cha: Thôi được, cha sẽ vào gọi em con ra. (Người cha vào, sau đó người em ra.)
Người em: Thưa anh, anh gọi em?
Người anh: (Không thèm nhìn người em) Đừng gọi
tôi là anh (Đi đi lại lại trong vài giây) Thế là chú đã về. Chú đã quả
quyết rằng chú không về nữa cơ mà?
Người
em: Em đã thất bại!
Người
anh: Chú từng nói rằng
chú sẵn sàng trả giá kia mà.
Người
em: Em đã trả giá
rất nhiều. Đấy anh xem, em không còn là một thằng trẻ con nữa!
Người
anh: Chú trả giá bằng
sản nghiệp của cha già!
Người
em: Em trả giá bằng
những nỗi nhục nhằn, bằng những chán chường bi đát nhất.
Người
anh: Tôi đã báo trước,
nhưng ngày ấy chú vẫn bỏ nhà ra đi: xa cha, xa anh, xa mọi người thân thuộc.
Người
em: Em chưa bao giờ
cảm thấy gần gũi cha, gần gũi những người thân thuộc như khi em ở phương xa. Em
biết rằng mình đã từng hạnh phúc khi mà em đã xua đuổi hạnh phúc ra khỏi tầm
tay với.
Người
anh: Chú đã rêu rao
rằng mình muốn biết cuộc đời muôn mặt ngoài kia và bây giờ lại than van à?
Người
em: Em biết rằng
mình sai. Nhưng em không than van. Nếu phải bắt đầu lại, thì em cũng sẽ ra
đi... để biết được cuộc sống muôn màu bên ngoài khu vườn nhỏ bé của gia đình.
Người
anh: Chú đã biết được
gì?
Người
em: Em đã biết được
thế nào là đói, thế nào là rét. Em đã biết được thế nào là bị lường gạt, bị phỉ
nhổ, bị xua đuổi. Em đã có kinh nghiệm. Em đã biết được điều em tìm kiếm.
Người
anh: Chú đã tìm kiếm
gì?
Người
em: Em đã nói trước
khi em đi: em tìm kiếm tình người.
Người
anh: Và bây giờ chú đã
tìm ra được tình người?
Người
em: Vâng.
Người
anh: Vậy sao chú không
ở lại với những người có tình đó.
Người
em: Em khám phá ra
rằng không có nơi nào có tình người nếu không chấp nhận nhau như anh em một
nhà. Và em biết rằng chỉ có tình người trong gia đình mình.
Người
anh: Tại vì thế mà chú
trở về à?
Người
em: Vâng.
Người
anh: Chứ không phải vì
chú “gãy gối tối mặt” và không còn nơi bám víu à?
Người
em: Đúng
là em đã “gãy gối tối mặt”, nhưng em biết rằng em còn có thể bám víu vào
gia đình, vì nơi đây vẫn còn lại tình người.
Người
anh: Chú đã dẫm chân
lên cái tình người đó từ lâu rồi!
Người
em: Em xin lỗi, em
hết lòng xin lỗi.
Người
anh: Thế thì dễ quá.
Chỉ việc phá hỏng hết mọi sự rồi nói xin lỗi, thế là xong ư? Nhưng không được
đâu. Vấn đề không phải là xin lỗi, vấn đề đừng có rồ dại để phạm lỗi.
Người
em: Bây giờ em mới
đủ khôn ngoan để thấy mình từng rồ dại, nhưng lúc đó...
Người
anh: Bây giờ chú đủ
khôn ngoan để về chiếm nốt nửa phần gia tài còn lại.
Người
em: Không, em không
cần gia tài, em chỉ cần làm một đầy tớ trong nhà, em cần môt người cha, em cần
một người anh.
Người
anh: Người anh của chú đã
chết rồi! Chú thề thốt rằng chú không trở về, nhưng chú đã về. Thì bây giờ chú
hãy ở lại. Đó, cha của chú đó, gia tài của chú đó. Còn tôi, tôi sẽ ra đi, tôi
không muốn nhìn thấy mặt chú nữa. Tôi sẽ đi và không bao giờ trở lại. Chú nghe
rõ chứ? (Gằn từng tiếng) Không Bao Giờ Trở Lại!
(Người anh bỏ đi,
người em chạy theo...)
Người em: Anh Hai, anh Hai!
(Khi diễn đến đoạn người anh bỏ đi, trở lại với phần NỐI KẾT, vai Tham dự 1
tiếp tục câu chuyện...)
Tham
dự 1: Đấy! Tôi suy
nghĩ như thế đấy...
Cố
nhiên khi kể dụ ngôn. Chúa Giêsu chỉ nói đến sự bực tức của người anh cả chứ
không nói gì về sự gãy đổ của hai anh em, nhưng thái độ của người anh như thế
cũng đủ chấp cánh cho chúng ta tưởng tượng đến một sự bất hòa vô phương cứu
chữa giữa hai anh em. Và tôi nghĩ rằng tưởng tượng như thế thì cũng không có gì
là quá đáng so với thực tế của mọi gia đình.
Tóm
lại, tôi muốn chứng minh rằng những bất hòa giữa anh em thường khó hàn gắn hơn
là chúng ta mơ ước.
Hướng
dẫn: Nhưng bạn đã
tưởng tượng thì tại sao lại không tưởng tượng đến cùng?
Tham
dự 1: Tưởng tượng đến
cùng nghĩa là sao?
Hướng
dẫn: Có
thể một ngày đẹp trời nào đó hai anh em sẽ hiểu nhau và không còn ôm mối bất
hòa nữa.
Tham dự 1: Tôi không lạc quan như vậy. Một mặt vì trong
Tin Mừng, Luca không nói thêm đoạn sau, mặt khác kinh nghiệm cho thấy rằng,
dường như những xung đột giữa anh em khó mà giải quyết ổn thỏa.
Hướng
dẫn: Theo
tôi nghĩ, đây không phải là vấn đề lạc quan hay bi quan, nhưng là vấn đề thực
tế. Có nghĩa là chúng ta phải đối diện những mâu thuẫn như là chuyện bình
thường, và đừng bi đát hóa. Đồng thời cũng tin rằng có nhiều cách để hòa giải
những mâu thuẫn đó.
Tham
dự 1: Theo anh, diễn
tiến câu chuyện nên như thế nào để đạt được kết quả tốt đẹp đó?
Hướng
dẫn: Tôi chưa làm tài xế
nên tôi chưa biết lái, nhưng đại khái, nếu hai anh em nhìn thấy những yếu tố
gây nên mâu thuẫn, có lẽ chúng ta sẽ giải quyết được vấn đề. Có một lần, anh em
trong nhóm đã thảo luận về vấn đề này, ý kiến thì đa dạng, và có một ý kiến khá
độc đáo. Nếu không có gì trở ngại thì mời hai bạn (X. và Y.) lên trình
bày lại với tư cách là hai anh em (người giữ vai người anh quay trở lại hỏi người anh) Sau khi gặp gỡ em mình, bạn đã quyết định ra đi. Thế bạn có
trở về không?
Người anh: À! Rốt cuộc thì tôi không ra đi.
Hướng dẫn: Ơ hay! Sao lạ thế?
Người anh: Tôi đến từ biệt cha tôi, người không ngăn cản,
nhưng người yêu cầu tôi ở nhà thêm một tháng rồi hẵng ra đi. Tôi đã vâng lời
người.
Hướng
dẫn: Bạn
có hiểu vì sao ông giữ bạn lại một tháng không?
Người
anh: Lúc bấy giờ thì
không, nhưng hiện giờ thì thật rõ ràng. Ông không muốn ép buộc tôi tha thứ
thằng em, nhưng muốn để cho thời gian làm nguôi ngoai cơn giận dữ và sau đó tôi
sẽ nhìn mọi việc với cái nhìn đúng đắn hơn.
Hướng
dẫn: Ông
cụ đã hành động đúng, có phải không?
Người
anh: Phải! Sau ba
tuần lễ, hai anh em chúng tôi đã nói chuyện với nhau.
Hướng
dẫn: Bạn
vui lòng kể lại lần gặp gỡ đó, xin nhường chỗ cho hai anh em. (về chỗ)
Người
anh: Suốt
ba tuần lễ tôi không nói chuyện với nó nhưng tôi cũng nhận thấy rằng nó đã thay
đổi hẳn, nó đã biết ăn nói nhỏ nhẹ, biết chăm sóc cha già, biết siêng năng làm
mọi việc trong nhà.
Ngày
qua ngày, tôi ý thức rằng từ thâm sâu tôi vẫn yêu thương nó, và ý định ra đi
của tôi là một phản ứng do tự ái bị tổn thương, hơn là một quyết định sáng
suốt. Tuy nhiên, nếu tôi tuyên bố là mình không đi nữa thì hơi bẽ mặt ! Tôi
mong có một cơ hội, và tối hôm đó...
(Bắt dầu diễn phần B – NGƯỜI CON HOANG ĐÀNG)
PHẦN
B
Người
em: Thưa anh, em
muốn nói chuyện với anh.
Người
anh: Tôi không có
chuyện gì phải nói với chú.
Người
em: Em chỉ xin gặp
anh một lần này nữa thôi, vì mai em lại ra đi.
Người
anh: Ô hay, chú tưởng
nhà này là cái chợ chắc? Vui thì về, buồn thì đi à?
Người em: Không anh à! Em thấy sự hiện diện của em
trong nhà này làm cho anh bực bội, và vì thế mà cha sầu não ! Em là người có
lỗi, và phải nhận lấy hậu quả chứ không có quyền bắt anh phải chịu đựng em. Vì
vậy, anh hãy ở lại để phụng dưỡng cha già, em sẽ ra đi ngày mai. Nhưng trước
khi ra đi, em chỉ xin anh một điều: anh hãy nói rằng anh tha thứ cho em. (Im lặng vài giây)
Người
anh: Này chú ba!
Người
em: Dạ!
Người
anh: Chú đừng ra đi
nữa!
Người
em: Em không thể
chăm sóc cha già như anh, em phải ra đi, nhưng lần này ra đi không phải để tìm
kiếm cái gì cho mình, mà để cho anh ở lại với cha. Cha cần anh hơn em.
Người anh: Tôi cũng sẽ không ra đi nữa!
Người
em: Thật vậy không
anh?
Người
anh: Thật đấy!
Người
em: Nghĩa là anh tha
lỗi cho em?
Người
anh: Không! Tôi không
thể tha lỗi cho chú, bởi vì chưa bao giờ chú có lỗi với tôi. Chú đã có lỗi với cha và cha đã tha thứ. Chú đã có lỗi với chính mình và chú đã trả giá.
Người
em: Em thật cảm động
được nghe anh nói như thế. Ngày em về đây, em nói với anh rằng em đã có kinh
nghiệm. Em muốn nói rằng ở vào địa vị anh, nếu có một thằng em cứng đầu và
bướng bỉnh như em, chắc chắn em sẽ rất tàn nhẫn đối với nó. Còn anh, anh chỉ
lánh mặt em. Chính thái độ rộng luợng của anh làm em thấy lỗi mình càng nặng.
Em thật có lỗi vì đã làm cho một người anh như anh phải bực mình.
Người
anh: Tôi
có bực mình, đúng như vậy. Nhưng xét cho cùng là cũng lỗi tại tôi. Tôi có cái
nhìn đầy ắp thành kiến. Chú đã từng đi hoang, đúng! Nhưng từ đó, tôi dứt khoát
khẳng định rằng chú có một thằng hoang đàng và không thể nào thay đổi được. Tuy
nhiên ba tuần vừa qua, chú đã biết nhẫn nhục, mềm mỏng và siêng năng làm việc.
Qua đó, tôi phải nhận thấy rằng người chưa thay đổi chính là tôi. Tôi đã nhìn
con người mới của chú với cái nhìn cũ của tôi.
Người em: Mồ hôi và nước mắt của em đổ ra trong những
ngày lang bạt, cho em hiểu rằng anh đã yêu thương em chân thành, nhưng hôm nay
em mới tự hào có một người anh đầy thông cảm như thế.
Người anh: Đó là điều mà cha đã dạy bằng đời sống của
người, và chú đã khiến cho tôi khám phá. Tôi khám phá rằng yêu thương là chấp
nhận sự khác biệt. Tôi là một người thực tế, thích hành động hơn là suy tư, chú
là một người nghệ sĩ, thích cảm nghiệm hơn là chấp nhận cái đều đều hằng ngày.
Người
em: Nhưng cuộc đời
đã chứng minh rằng anh có lý.
Người
anh: Tôi có lý nhưng
không có tình. Chỉ có cha là người có tình có lý. Cha đã yêu thương chú với cái
đẹp của chú, và yêu thương tôi với cái hay của tôi. Chú đã làm cha buồn một
kiểu, tôi đã làm cha buồn kiểu khác, cả hai chúng ta, chẳng đứa nào biết yêu
thương cha hết!
Người
em: Vì vậy mà em
muốn ra đi ngày mai.
Người
anh: Bây giờ tôi hiểu
rằng trước kia và hôm nay tôi đều có một phần trách nhiệm trong việc ra đi của
chú. Tôi chưa bao giờ thông cảm chú, chưa bao giờ yêu thương chú như cha đã yêu
thương chúng mình... Những ngày qua tôi đã làm cho chú khó chịu lắm nhỉ?
Người
em: Không anh à ! Em
thấy khổ tâm vì làm anh buồn, chứ em không thấy khó chịu.
Người
anh: Ở vào địa vị chú,
tôi sẽ đấm vào mặt ông anh của mình ngay. Đây mặt đây, đấm đi! (Người anh
mỉm cười đưa mặt, người em đưa tay đấm thật nhẹ ).
Người
em: Em sẽ vào báo cho
cha hay, và em sẽ xin cha một con dê để ăn mừng quyết định của anh. (Vội
chạy đi)
Người
anh: (Cũng chạy
theo) Ê, cái thằng này, không có dê bò gì hết! Mày vẫn chưa bỏ được cái
tật phung phí mồ hôi nước mắt của cha à?
(Sau khi diễn xong phần
B, người hướng dẫn tiếp tục...)
Hướng
dẫn: (Nói với vai
Tham dự 1) Qua diễn tiến vừa rồi, có lẽ bạn cũng chấp nhận rằng mọi việc
đều có thể hòa giải giữa anh em một nhà chứ?
Tham dự 1: Thực sự ra đấy chỉ là một thắc mắc đưa ra,
nhưng từ thâm tâm, tôi vẫn ao ước là chúng ta sẽ vượt mọi trở ngại để giao hòa
trong tình yêu thương. Vì thế dù trí óc có thể tìm ra những điểm không đồng ý,
thì trái tim tôi đã rất đồng tình với lối giải quyết đó.
Hướng
dẫn: Thưa
các anh chị và các bạn,
Chúng ta đã khởi hành
bằng tình thương và chúng ta dằng dai trên vấn đề giao hòa với anh em. Mới
thoạt nhìn, có vẻ như chúng ta đi lạc đề, nhưng xét cho cùng thì chúng ta đã đi
thật sâu vào đề. Bởi vì muốn yêu thương thì cần phải giao hòa với anh em, và
trước tiên là giao hòa chính mình với Cha chung là Thiên Chúa...
Dù trong vở kịch không
nhắc đến, nhưng chúng ta chắc chắn rằng những thay đổi của người anh xuất phát
một phần lớn từ mẹ mình, vì người mẹ luôn luôn là cái tâm của sự hòa giải và
thông cảm. Chúng ta đang sống trong Năm Thánh. Vì thế, khi giao hòa với nhau
trong gia đình, chúng ta còn có sự trợ lực của Mẹ Maria. Mẹ đã ôm ấp tất cả đàn
con vào lòng để chúng giao hòa với Cha và hòa giải với anh em. Và để nhớ lại
hồng ân to lớn này, chúng ta hãy nhắc lại cho nhau một cách ý thức những lời ca
mà ta thường dâng lên Mẹ.
(Cộng đoàn hát: Mẹ ơi, con biết lòng Mẹ từ nhân...)
Tác giả: Cố Gs. TRẦN DUY NHIÊN
Nhóm kịch Rabonni của Lm Tiến Lộc, DCCT.
No comments:
Post a Comment
Comment