SỐ KIẾP LẬN ĐẬN

Kiếp Thế Nhân Lắm Gian Truân Khốn Khổ

Tình Thiên Chúa Hằng Bổ Dưỡng Yêu Thương

Chúa Giêsu đã xác định: “Ngày nào có cái khổ của ngày ấy.” (Mt 6:34) Còn người ta có câu nói “cửa miệng” thế này: “Đời là bể khổ.” Thật vậy, ai cũng cất tiếng khóc chào đời khi sinh ra. Chào đời là vui mà không cười, sao lại khóc? Phải chăng “định mệnh” đã an bài như phần cứng đã cài mặc định?

Thánh Vịnh gia đã than thở: “Bước đường con lận đận, chính Ngài đã đếm rồi. Xin lấy vò mà đựng nước mắt con.” (Tv 56:9) Nước mắt quá nhiều, khăn thấm không hết mà phải lấy vò đựng, chắc chắn như thế thì khổ lắm!

Là một hoàng tử sống sung sướng an nhàn, nhưng ông Thích Ca Mâu Ni đã “giác ngộ” sau khi quan sát bốn cửa thành và thấy người dân đau khổ quá. Ông nhận thức: “Sinh là khổ, lão là khổ, bệnh là khổ, và tử là khổ.” Phật giáo có bốn chân lý cao cả làm nền tảng, đó là Tứ Diệu Đế hoặc Tứ Thánh Đế: Khổ đế (chân lý về sự đau khổ), Tập đế (chân lý về sự phát sinh đau khổ), Diệt đế (chân lý về sự diệt khổ), và Đạo đế (chân lý về đường dẫn tới sự diệt khổ).

Hằng ngày, đau khổ y như ma quỷ, cứ “ám” chúng ta không ngừng. Nhưng hơn thua nhau ở cách xử lý: “Người khôn ngoan là người học được những sự thật này: Rắc rối là tạm thời, thời gian là thuốc bổ, đau khổ là ống nghiệm. Người bi quan phàn nàn về cơn gió. Người lạc quan hy vọng gió đổi chiều. Người thực tế tìm cách chỉnh cánh buồm.” (William Arthur Ward, 1921-1994, Mỹ) Dù sao cũng phải cố gắng, chắc chắn không thể tránh né!

Thật vậy, nỗi khổ bao vây tứ phía, mở mắt ra là thấy khổ, khổ suốt ngày cho tới khuya, đôi khi nằm ngủ cũng chưa yên. Vì thấy khổ quá nhiều, Chúa Giêsu đã luôn chạnh lòng thương khi người ta chịu “vòng kim cô” đau khổ. Đau khổ xuất hiện mọi nơi: Ở trên, ở dưới, ở trước, ở sau, ở bên phải, ở bên trái. Chẳng tránh đâu cho khỏi, càng tránh thì càng đau khổ, càng diệt khổ càng thấy khổ. Muốn tránh khổ, chỉ có cách “đi xuyên qua nó,” tức là coi nó như không có, sẵn sàng chấp nhận nó: “Ai muốn theo Thầy, phải từ bỏ chính mình, vác thập giá mình mà theo.” (Mt 16:24; Mc 8:34; Lc 9:23)

Đau khổ là mầu nhiệm. Mặc dù không tỳ vết tội lỗi, nhưng Chúa Giêsu vẫn phải chịu đau khổ. (Mt 16:21; Mt 17:22; Mc 8:31; Lc 9:22; Lc 17:25) Ngài chịu đau khổ để cứu độ nhân loại. Đau khổ của chúng ta cũng có giá trị nếu kết hợp với đau khổ của Ngài.

Từ khi Nguyên Tổ nghe lời đường mật của xà tinh, mọi nơi và mọi lúc đều thấy có đau khổ. Thiên Chúa thấy sự ác lan tràn mặt đất nên Ngài buồn rầu. (St 6 :5-6) Ngài không tạo điều ác bởi vì Ngài tốt lành, từ bi và nhân hậu, chính dục vọng của con người gây ra sự dữ – tội lỗi, và tội lỗi sinh ra cái chết. (x. Gc 1:13-15) Đó là quy trình của đau khổ trên thế gian này. Tại mình chứ chẳng tại ai!

Mdc rất tốt lành, nhưng ông Gióp vẫn chịu đau khổ, và là hiện thân của đau khổ. Ông nhận xét: “Cuộc sống con người nơi dương thế chẳng phải là thời khổ dịch sao? Và chuỗi ngày lao lung vất vả đâu khác gì đời kẻ làm thuê? Tựa người nô lệ mong bóng mát, như kẻ làm thuê đợi tiền công; cũng thế, gia tài của tôi là những tháng vô vọng, số phận của tôi là những đêm đau khổ ê chề. Vừa nằm xuống, tôi đã nhủ thầm: ‘Khi nào trời sáng?’ Mới thức dậy, tôi liền tự hỏi: ‘Bao giờ chiều buông?’ Mãi tới lúc hoàng hôn, tôi chìm trong mê sảng!” (G 7:1-4) Con người cứ thao thức cả đời, hầu như không được thảnh thơi, rồi lại lo sợ, rồi hoang mang,... Cứ thế và cứ thế, kiếp người chịu đủ thứ đọa đày, lận đận suốt kiếp. Cây muốn lặng mà gió chẳng chịu ngừng. Đúng là khổ thật!

Có vẻ như ông Gióp cảm thấy thất vọng, rồi hầu như tuyệt vọng, nhưng ông vẫn cầu xin tha thiết: “Ngày đời tôi thấm thoát hơn cả thoi đưa, và chấm dứt, không một tia hy vọng. Lạy Đức Chúa, xin Ngài nhớ cho, cuộc đời con chỉ là hơi thở, mắt con sẽ chẳng thấy hạnh phúc bao giờ.” (G 7:6-7) Buồn quá! Não nuột quá! Thê thảm quá! Tuy nhiên, chịu đau khổ mà lại là may, vì sung sướng quá có thể hóa rồ dại, có thể còn tệ hại hơn là chịu đau khổ.

Con người nhiêu khê lắm. Cái mình bảo là hên nhưng có khi lại chỉ là xui, cái mình cho là xui lại có thể là hên, giống như Tái Ông mất ngựa vậy. Tất cả đều là Thánh Ý Chúa nhiệm mầu, chúng ta không thể hiểu thấu. Thế nên chúng ta phải tạ ơn Ngài mà thôi. Thánh Vịnh gia mời gọi: “Hãy ca ngợi Chúa đi! Đàn hát mừng Thiên Chúa chúng ta, thú vị dường nào! Được tán tụng Người, thoả tình biết mấy! Chúa là Đấng xây dựng lại Giêrusalem, quy tụ dân Israel tản lạc về.” (Tv 147:1-2)

Là Đấng giàu lòng thương xót, Thiên Chúa đã từng mủi lòng và bật khóc khi thấy người khác chịu mất mát, đau khổ. (Lc 11:35) Và Kinh Thánh xác định: “Người chữa trị bao cõi lòng tan vỡ, những vết thương, băng bó cho lành. Người ấn định con số các vì sao, và đặt tên cho từng ngôi một. Chúa chúng ta thật là cao cả, uy lực vô biên, trí tuệ khôn lường! Kẻ thấp hèn, Chúa nâng đỡ dậy, bọn gian ác, Người hạ xuống đất đen.” (Tv 147:3-6) Thiên Chúa của chúng ta luôn động lòng trắc ẩn, nhất là đối với những người hèn mọn. Là người đời bình thường mà người ta còn biết nhận xét: “Cánh cửa này khép lại, cánh cửa khác mở ra.” Chắc chắn không ai phải cùng đường hoặc bí lối giữa mê cung đau khổ suốt đường lữ hành hằng ngày.

Thánh Phaolô vẫn kiên trì trong mọi gian khổ và tự nhủ: “Đối với tôi, rao giảng Tin Mừng không phải là lý do để tự hào, mà đó là một sự cần thiết bắt buộc tôi phải làm. Khốn thân tôi nếu tôi không rao giảng Tin Mừng!” (1 Cr 9:16) Không làm điều đó thì khốn, nhưng nếu làm điều đó thì phúc. Ông lý luận: “Tôi mà tự ý làm việc ấy thì mới đáng Thiên Chúa thưởng công; còn nếu không tự ý thì đó là một nhiệm vụ Thiên Chúa giao phó. Vậy đâu là phần thưởng của tôi? Đó là khi rao giảng Tin Mừng, tôi rao giảng không công, chẳng hưởng quyền lợi Tin Mừng dành cho tôi. Phải, tôi là một người tự do, không lệ thuộc vào ai, nhưng tôi đã trở thành nô lệ của mọi người, hầu chinh phục thêm được nhiều người.” (1 Cr 9:15-19) Chấp nhận và tự nguyện làm nô lệ tức là chấp nhận và tự nguyện chịu đau khổ. Kiểu “ngược đời” rất độc đáo!

Nói và làm thật, chứ không nói suông. Thánh Phaolô chia sẻ: “Tôi đã trở nên yếu với những người yếu, để chinh phục những người yếu. Tôi đã trở nên tất cả cho mọi người, để bằng mọi cách cứu được một số người. Vì Tin Mừng, tôi làm tất cả những điều đó, để cùng được thông chia phần phúc của Tin Mừng.” (1 Cr 9:22-23) Can đảm thì chắc chắn có phúc.

Có bốn “mũi dùi” luôn chĩa vào con người là Sinh, Lão, Bệnh, Tử. Lận đận mà không than thân trách phận thì người đó thực sự can đảm, có “sức mạnh” hơn người khác. Trình thuật Mc 1:29-39 (Mt 8:14-17; Lc 4:38-44) nói về việc Chúa Giêsu diệt trừ một trong bốn “mũi dùi” đó.

Khi Chúa Giêsu ra khỏi hội đường Caphácnaum và đi đến nhà hai ông Simôn và Anrê, cùng đi còn có ông Giacôbê và ông Gioan. Đó là hai “cặp bài trùng” được Chúa Giêsu gọi làm môn đệ đầu tiên. Hôm đó, nhạc mẫu của ông Simôn đang lên cơn sốt, nằm trên giường. Họ nói cho Ngài biết tình trạng của bà. Ngài lại gần, cầm lấy tay bà mà đỡ dậy. Lạ thay, cơn sốt dứt ngay và bà phục vụ các ngài. Thật tuyệt vời đối với cả người chữa lành và người được chữa lành.

Tin tức được người ta đồn rất nhanh. Khi mặt trời đã lặn, người ta đem mọi kẻ ốm đau và những người bị quỷ ám đến cho Ngài. Thánh sử Máccô cho biết rõ ràng: “Cả thành xúm lại trước cửa.” Ôi, thế thì đông lắm, đông như kiến như cỏ, chắc chắn ai cũng muốn chứng kiến “sự lạ” tận mắt. Hôm đó, Chúa Giêsu chữa nhiều kẻ ốm đau mắc đủ thứ bệnh tật, và trừ nhiều quỷ, nhưng Ngài cấm quỷ nói, vì chúng biết Ngài là ai. Ngài không cho quỷ tiết lộ bí mật vì chưa đến lúc, chưa cần thiết.

Sáng sớm hôm sau, lúc trời còn tối mịt, Ngài đã dậy, đi ra một nơi hoang vắng và cầu nguyện ở đó. Hành động của Chúa Giêsu nhắc nhở chúng ta rằng cầu nguyện là việc làm thực sự rất cần thiết, nhất là khi mới thức dậy vào buổi sáng. Không thấy Thầy đâu, ông Simôn và các bạn cùng đi tìm. Khi gặp Ngài, các ông thưa: “Mọi người đang tìm Thầy đấy!” Ôi, tìm làm gì mà sớm vậy nhỉ?

Chúa Giêsu nghe đệ tử nói vậy thì nói với họ: “Chúng ta hãy đi nơi khác, đến các làng xã chung quanh, để Thầy còn rao giảng ở đó nữa, vì Thầy ra đi cốt để làm việc đó.” Chúa Giêsu luôn quan tâm và chú trọng việc cầu nguyện và hành động. Ngài với các môn đệ đi khắp miền Galilê, rao giảng trong các hội đường và trừ quỷ. Ngài diệt khổ cho những người đang phải chịu khổ. Chỉ có Thiên Chúa mới làm được điều đó.

Con người chẳng là gì nhưng lại rất chảnh – vừa hợm mình vừa giả hình, thế nên cứ tự chuốc lấy những thứ sai lầm. Vì sai lầm mà phạm tội, vì tội lỗi mà đau khổ. Cứ lận đận, lụi đụi thế mà vẫn cố chấp. Kinh Thánh cho biết: “Có sáu điều làm Đức Chúa gớm ghét, có bảy điều khiến Ngài ghê tởm: Mắt kiêu kỳ, lưỡi điêu ngoa, tay đổ máu người vô tội, lòng mưu tính những chuyện xấu xa, chân mau mắn chạy đi làm điều dữ, kẻ làm chứng gian thốt ra lời dối trá, người gieo xung khắc giữa anh em.” (Cn 6:16-19) Khi nào tránh được ảo tưởng thì không bị ảo giác, nghĩa là chúng ta thoát sai lầm, không sai lầm thì không vướng tội, tránh được tội thì khỏi khổ. Mong thay!

Chịu đau khổ là vác thập giá, chịu đau khổ để thông phần đau khổ với Đức Kitô, để đền tội của chính mình và đền tội thay cho người khác. Cuộc đời các thánh cho chúng ta thấy rằng cuộc đời các ngài rất lận đận, từng đau khổ nhiều – tinh thần hoặc thể lý, hoặc cả hai dạng. Như vậy, đau khổ là điều kỳ diệu. Đau khổ càng lớn thì hạnh phúc càng nhiều. Đau khổ có giá trị đặc biệt!

Lạy Thiên Chúa nhân lành, xin giúp con ý thức và nhận thức để biết giá trị của đau khổ. Con không xin thoát khỏi đau khổ nhưng xin Ngài đừng bỏ mặc con trong đau khổ, xin tăng lực cho con, vì sáng danh Ngài, để cứu các linh hồn, cầu cho Giáo Hội, cho thế giới, cho mọi người, và đền tội con. Xin giúp con sống đúng bổn phận và can đảm hành động theo khả năng Ngài ban cho. Con chân thành cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân loại. Amen.

TRẦM THIÊN THU