Chim sẻ là loài động vật quen thuộc xuất hiện
khắp mọi nơi trên thế giới, ở cả thành thị và nông thôn, nhất là ở vùng quê vào
mùa lúa chín. Ngày xưa còn nhà tranh vách đất, chúng làm tổ ngay trong nhà.
Trong các nhà thờ cũng thấy chúng thường xuất hiện. Đất lành, chim đậu.
Chim sẻ bình thường, vừa nhỏ vừa không giá
trị cao. Chúa Giêsu nói: “Hai con chim sẻ chỉ bán được một hào phải không?
Thế mà không một con nào rơi xuống đất ngoài ý của Cha anh em.” (Mt 10:29) Thánh
Luca nói “năm con” – Lc 12:6) Và Ngài động viên “đừng sợ,” bởi vì chúng ta còn
quý giá hơn muôn vàn chim sẻ.
Rất nhiều lần Kinh Thánh đã đề cập mệnh lệnh “Đừng
sợ!” (St 15:1; St 21:17-18; St 26:23-24; St 35:16-17; St 43:23; St
46:1-4; St 50:18-21; Xh 14:13; Đnl 31:6; Is 41:10; Is 41:13; Is 43:1; Is 43:13;
Gr 46:27-28; Gr 51:46; Mt 10:26; Mt 10:28; Mt 10:31; Mt 14:27; Mt 17:7; Mt
28:5; Mt 28:10; Mc 5:36; Mc 6:50; Ga 14:27; Lc 1:13;Lc 1:30; Lc 2:10; Lc 5:10;
Lc 12:4; Lc 12:7; Lc 12:32; Lc 21:9; Ga 6:20; Ga 14:27; Kh 1:17-18;...) Mệnh lệnh đơn
giản và ngắn gọn, nhưng thực sự không dễ thể hiện. Và đó cũng là “nỗi lo” của mỗi
chúng ta, những người lữ hành trên đường đời đầy chông gai này.
Người ta đã biết rằng đời là bể khổ. Chắc
chắn ai cũng có những tâm sự buồn, buồn thực sự chứ không vu vơ, vô cớ – nỗi
buồn đó không to thì nhỏ, không dài thì ngắn, không dày thì mỏng,... Đủ dạng
buồn, đủ kiểu khổ, loại nào cũng “dai nhách” dù chỉ là “sợi buồn” mà thôi. Có
những nỗi niềm thầm kín không thể tâm sự với ai. Cứ một mình gặm nhấm. Khổ thật
chứ chẳng chơi! Chỉ có Thiên Chúa biết, bởi vì Ngài thấu suốt mọi sự. (Sb 28:9;
Gđt 8:14; Et 5:1; 2 Mcb 7:35; 2 Mcb 9:5; 2 Mcb 12:22; 2 Mcb 15:2; G 28:27; Tv
139:2; Cn 16:2; Cn 21:2; Cn 24:12; Kn 1:6; Kn 7:23; Hc 23:19; Hc 42:20; Gr 11:20;
Gr 20:12; 1 Cr 12:4-6) Thế nên đừng ngần ngại tâm sự với Ngài về khúc nhôi của
riêng mình. Vì cũng chỉ một mình Ngài mới có thể “giải cứu” chúng ta thoát khỏi
vòng kim cô đó.
Tâm sự của ngôn sứ Giêrêmia được đề cập trong
trình thuật Gr 20:10-13. Nỗi niềm được ông bộc bạch: “Con nghe biết bao
người vu cáo: ‘Kìa, lão Tứ-Phía-Kinh-Hoàng! Hãy tố cáo, hãy tố cáo nó đi!’ Tất
cả những bạn bè thân thích đều rình xem con vấp ngã. Họ nói: ‘Biết đâu nó chẳng
mắc lừa, rồi chúng ta sẽ thắng và trả thù được nó!” Ông buồn vì bị người ta
ghét và đặt cho cái nickname là “Tứ Phía Kinh Hoàng.” Cái lên nghe rất “kêu,”
và chứng tỏ rằng thiên hạ ghét ông dữ lắm. Buồn sâu sắc, buồn ghê gớm!
Buồn thì buồn, chán thì chán, nhưng ông vẫn son
sắt niềm tin: “Đức Chúa hằng ở bên con như một trang chiến sĩ oai hùng. Vì
thế những kẻ từng hại con sẽ thất điên bát đảo, sẽ không thắng nổi con. Chúng
sẽ phải thất bại, và nhục nhã ê chề: đó là một nỗi nhục muôn đời không thể quên.”
Cây ngay không sợ chết đứng. Có ít người ta xít ra nhiều, thậm chí người ta còn
đặt điều, bịa chuyện để làm hại người khác. Có những người không ngại miệng
“dựng đứng” câu chuyện gì đó, đúng là giết người không cần dao, cái lưỡi thật
đáng sợ. Chỉ đâu mà buộc ngang trời, tay đâu mà bịt miệng người thế gian…
Là con người với bản tính nhân loại, chắc
chắn ai cũng cảm thấy buồn khi bị người ta xa lánh, nhưng vẫn phải cố gắng vượt
qua tất cả để có thể mãi là chính mình, và không thù hận kẻ đã ghét mình. Ông Giêrêmia
cũng có cảm giác như vậy, nhưng ông đã chiến thắng và tín nguyện: “Lạy Đức
Chúa các đạo binh, Đấng dò xét người công chính, Đấng thấu suốt tâm can, con sẽ
thấy Ngài trị tội chúng đích đáng, vì con đã giãi bày cơ sự cùng Ngài. Hãy ca
tụng Đức Chúa, hãy ngợi khen Đức Chúa, vì Người đã giải thoát kẻ cơ bần khỏi
tay phường hung bạo.” Giữ được niềm tin khi mọi người ủng hộ mình là điều
không khó, nhưng giữ được niềm tin khi người khác ghen ghét mình là điều không
dễ chút nào. Sự đời không chỉ phức tạp mà nhiêu khê lắm.
Cũng là phàm nhân mang tâm trạng sầu khổ,
Thánh Vịnh gia đã phải thốt lên: “Âu cũng vì Ngài, mà con bị người đời thoá
mạ, chịu nhuốc nhơ phủ lấp mặt mày. Anh em nhà kể con như người dưng nước lã,
hàng máu mủ xem con bằng khách lạ mà thôi. Vì nhiệt tâm lo việc nhà Chúa, mà
con phải thiệt thân. Lời kẻ thoá mạ Ngài, này chính con hứng chịu.” (Tv
69:8-10) Độc ác bị hành, hiền lành bị ghét. Chẳng làm sao vừa lòng hết mọi
người. Chuyện đời chỉ có thế. Chấp nhận thực tế đó thì cõi lòng thanh thản. Buông
để bỏ, bỏ để nhẹ mình.
Khôn thì cứ tâm sự với Thiên Chúa, như Thánh
Vịnh gia bày tỏ: “Lạy Chúa, phần con xin dâng Ngài lời nguyện, lạy Chúa
Trời, đây giờ phút thi ân. Xin đáp lại, vì ơn cả nghĩa dày, vì Chúa vẫn trung
thành ban ơn cứu độ.” (Tv 69:14) Đừng lo thì khỏi sợ, tất cả không ngoài ý
Chúa: “Chính Người đánh phạt rồi lại xót thương, đẩy xuống tận âm ty trong
lòng đất sâu thẳm, rồi kéo ra khỏi đại họa tiêu vong, chẳng có chi thoát khỏi
tay Người.” (Tb 13:2) Thiên Chúa không tạo cái xấu, nhưng Ngài cho phép nó xảy
ra để tôi luyện chúng ta. Sợi tóc đen hay trắng còn không ngoài Ý Chúa kia mà.
Cầu nguyện là linh khí hiệu quả được Thánh
Vịnh gia tiếp tục sử dụng: “Lạy Chúa, xin lấy lòng nhân hậu mà đáp lại lời con;
xin mở lượng hải hà mà đoái thương nhìn đến.” (Tv 69:17) Ai cũng là tội
nhân nên luôn cần được tha thứ. Cứ kiên tâm cầu nguyện, Chúa vẫn lắng nghe, vẫn
biết nỗi lòng của chúng ta, Ngài chưa ra tay vì “giờ Ngài chưa đến” mà thôi. Sự
thật mãi mãi là sự thật, không thể khác hơn, bởi vì Thiên Chúa là chân lý, là
nguồn sự thật: “Những ai nghèo hèn, xem đấy mà vui lên, người tìm Thiên
Chúa, hãy nức lòng phấn khởi. Vì Chúa nhận lời kẻ nghèo khó, chẳng coi khinh
thân hữu bị giam cầm. Ca tụng Chúa đi, hỡi trời cao đất thấp, hỡi biển sâu cùng
hải vật muôn vàn!” (Tv 69:33-35) Tín nhân có cái lạ là họ vẫn bình an ngay
trong nỗi buồn, thậm chí là đau khổ.
Có hai hình ảnh tương phản được Thánh Phaolô
đề cập: Ông Ađam và Đức Kitô Giêsu – một vị gieo mầm tội, một vị diệt gốc tội.
Hai hình ảnh tương phản nhưng vẫn cùng một tổng thể, như đầu mở và đầu khép của
vòng tròn. Tội Nguyên Tổ là “Tội Hồng Phúc” (Felix Culpa – Happy Fault) mà Giáo
Hội xác định khi công bố Tin Mừng Phục Sinh (Exultet). Thật kỳ lạ vô cùng!
Thánh Phaolô giải thích thêm: “Sự sa ngã
của Ađam không thể nào sánh được với ân huệ của Thiên Chúa. Thật vậy, nếu vì
một người duy nhất đã sa ngã, mà muôn người phải chết, thì ân sủng của Thiên
Chúa ban nhờ một người duy nhất là Đức Giêsu Kitô, còn dồi dào hơn biết mấy cho
muôn người.” (Rm 5:15) Vẫn là hai hình ảnh tương phản – một bên sa ngã và
phải chết, một bên giải thoát và cứu sinh. Đó là dạng độc đáo: Nghịch Lý Thuận.
Với kinh nghiệm ít nhiều, chúng ta biết rằng
kiếp phàm nhân là những chuỗi giằng co giữa thiện và ác, lành và dữ, yêu và
ghét, tội và phúc,… Sự giằng co đó như những con sóng vỗ không ngừng, liên tục
xảy ra mọi nơi và mọi lúc, phải thực sự can đảm và mạnh mẽ mới khả dĩ vượt qua
chính mình. Đó là nỗi niềm chung của phàm nhân chúng ta, những người lữ hành
trần gian. Thật không hề đơn giản, nghĩa là vô cùng nhiêu khê, vì thế mà chúng
ta luôn phải cầu xin Thiên Chúa ban ơn để chúng ta chiến thắng mọi mưu ma chước
quỷ – trước tiên là phải chiến thắng chính mình, vì chính mình là nội gián nguy
hiểm nhất. Đúng như tiền nhân dạy: tu thân, tề gia, trị quốc, bình thiên hạ.
Mọi thứ phải bắt đầu từ chính mình. Muốn thay đổi người khác cũng phải thay đổi
chính mình trước, trách người cũng vậy: “Tiên trách kỷ, hậu trách nhân.”
Trình thuật Mt 10:26-33 (≈ Lc 12:2-9) là lời
động viên của Chúa Giêsu. Chính Ngài khuyến khích chúng ta can đảm và công khai
nói sự thật – nghĩa là không sợ ai và chẳng sợ gì. Trong đó, Ngài đưa ra ba cái
“đừng” và muốn chúng ta phải cố gắng thực hiện.
1. Anh em ĐỪNG SỢ người ta. Thật ra, không có
gì che giấu mà sẽ không được tỏ lộ, không có gì bí mật, mà người ta sẽ không
biết. Điều Thầy nói với anh em lúc đêm hôm thì hãy nói ra giữa ban ngày; và
điều anh em nghe rỉ tai, thì hãy lên mái nhà rao giảng.
Wow! Cây kim để trong bọc lâu ngày còn bị lòi
ra. Thế thì chắc chắn chẳng có gì giấu nổi, mọi bí mật sẽ được bật mí – bằng
cách này hay cách nọ. Thẳng thắn thì chẳng làm gì phải sợ ai, chỉ những ai “cong
queo” thì mới lén lút vì sợ người khác biết. Không sợ người khác nên mới dám ăn
to nói lớn, nói công khai, nói rõ ràng, nói toạc móng heo. Có sao nói vậy là
thượng sách, bởi vì chỉ có sự thật mới khả dĩ giải thoát chúng ta. (x. Ga 8:32)
2. Anh em ĐỪNG SỢ những kẻ giết thân xác mà
không giết được linh hồn. Đúng hơn, anh em hãy sợ Đấng có thể tiêu diệt cả hồn
lẫn xác trong hoả ngục. Hai con chim sẻ chỉ bán được một hào phải không? Thế
mà, không một con nào rơi xuống đất ngoài ý của Cha anh em. Đối với anh em cũng
vậy, ngay đến tóc trên đầu anh em, Người cũng đếm cả rồi. Vậy anh em đừng sợ,
anh em còn quý giá hơn muôn vàn chim sẻ.
Rõ ràng Chúa Giêsu bảo “đừng sợ” những kẻ-không-đáng-sợ,
mà hãy sợ Đấng-đáng-sợ. Ngài giải thích và dẫn chứng cụ thể, với lối so sánh
thú vị. Con chim bé nhỏ chẳng đáng chi mà Ngài còn lo cho nó sống thoải mái thì
chắc chắn Ngài không bao giờ làm ngơ chúng ta, những người được tạo dựng giống
hình ảnh Ngài. (x. St 1:26-27) Sợi tóc mong manh còn được Ngài đếm rạch ròi
trên đầu mỗi người, nó còn hay rụng là quyền của Ngài. Chúa Giêsu muốn nhắc nhở
chúng ta về lòng tín thác, vì Thiên Chúa là Đấng quan phòng và tiền định mọi
sự.
3. Phàm ai tuyên bố nhận Thầy trước mặt thiên
hạ thì Thầy cũng sẽ tuyên bố nhận người ấy trước mặt Cha Thầy, Đấng ngự trên
trời. Còn ai chối Thầy trước mặt thiên hạ thì Thầy cũng sẽ chối người ấy trước
mặt Cha Thầy, Đấng ngự trên trời.
Ôi, sao lạ vậy? Cái “đừng” thứ ba này không
thấy có chữ “đừng.” Theo ý nghĩa thì Chúa Giêsu bảo “đừng” khước từ Ngài. Ai
không sợ thì mới không chối Ngài – tức là tuyên xưng Ngài, còn ai sợ thì chối
ngay. Không hẳn là nói rằng “tôi không tin,” nhưng qua động thái có thể chứng
tỏ sự chối bỏ Ngài. Không nói đừng mà vẫn đừng, không nói chối mà vẫn chối đấy
thôi!
Và rồi còn “dính líu” tới cái khác nữa: chết
lần thứ hai. Ai hèn nhát mà chối bỏ Thiên Chúa sẽ bị chết lần thứ hai: “Những
kẻ hèn nhát, bất trung, đáng ghê tởm, sát nhân, gian dâm, làm phù phép, thờ
ngẫu tượng, và mọi kẻ nói dối, thì phần dành cho chúng là hồ lửa và diêm sinh
cháy ngùn ngụt: đó là cái chết thứ hai.” (Kh 21:8) Đó là hồ lửa được mệnh
danh là “cái chết thứ hai,” nơi dành cho Tử Thần và những người “lọt sổ” – không
có tên trong Sổ Trường Sinh của Thiên Chúa. (x. Kh 20:14-15)
Chim sẻ đáng yêu và đáng giá hay không là điều
hoàn toàn tùy mỗi tín nhân. Hoàn toàn tự do!
Lạy Thiên Chúa toàn năng và toàn tri, Ngài
thấu suốt mọi sự, dù là điều bí ẩn và khó thổ lộ nhất từ đáy lòng của con. Xin giải
thoát và che chở con khỏi mọi mưu thâm chước độc của ba thù – dù ngày hay đêm,
xin giúp con nói với Ngài và nói về Ngài theo khả năng của con, do Ngài ban.
Con bất túc và bất trác, xin định hướng con, giúp con can đảm đón nhận mọi thứ
theo Thánh Ý Ngài. Con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu Kitô, Đấng Cứu Độ duy
nhất của nhân loại. Amen.
TRẦM THIÊN THU
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Comment