BI KỊCH “NỬA HỒN THƯƠNG ĐAU”

Vào những năm của thập niên 1960, báo chí Saigon xôn xao vụ ly dị của vợ chồng ca nhạc sĩ Phạm Đình Chương và ca sĩ Khánh Ngọc. Có thể nói rằng sự tan vỡ của một gia đình tiếng tăm thời bấy giờ được dư luận quy cho môt cuộc tình vụng trộm giữa ca sĩ Khánh Ngọc và “tình địch” không ai khác chính là nhạc sĩ Phạm Duy.

Nỗi đau dày xe tâm can và sự tan nát của một đai gia đình nghệ sĩ đã “đánh gục” nhạc sĩ Phạm Đình Chương khi ông phát hiện ra, vợ mình đã yêu người anh rể Phạm Duy. Hay nói cách khác, rể và dâu trong một nhà đã đến với nhau, vượt ra ngoài luân lý đạo thường – tức là loạn luân, vốn là một điều cấm kỵ trong văn hoá gia đình Việt Nam.

Ca sĩ Khánh Ngọc, với thân hình bốc lửa, kiều diễm đã được nhiều người biết đến với biệt danh “ngọn núi lửa,” cô đã từng làm chao đảo, đắm say nhiều văn nghệ sĩ danh tiếng và khán giả nam rất ái mộ. Khánh Ngọc thành danh trong làng nhạc từ những năm giữa thập niên 1950 đến đầu thập niên 1960. Cô còn là một diễn viên điện ảnh nổi tiếng trước cả Kim Cương, Thẩm Thúy Hằng, Trang Thiên Kim, Kiều Chinh,… và là một trong những ngôi sao thuộc thế hệ đầu tiên sáng chói trong làng điện ảnh Saigon. Khánh Ngọc thường đóng cặp với nam tài tử Lê Quỳnh trong các bộ phim do người Mỹ thực hiện trước năm 1975 tại miền Nam Việt Nam.

Năm 1961, Khánh Ngọc sang Hoa Kỳ để học thêm về ngành điện ảnh và gặp một du học sinh Việt Nam, hai người đã kết hôn và có được ba người con. Hiện Khánh Ngọc sống với gia đình ở Los Angeles.

Nhờ khả năng diễn xuất của mình, Khánh Ngọc trình bày những bản nhạc rất hấp dẫn. Khi hát bản “Cerisier Roses et Pommiers Blances” lời Việt, vào câu đầu: “Vườn xuân ong bướm, ngất ngây ngất ngây lòng ta…” Khánh Ngọc lim dim mắt, thở dài, tay đè lên quả tim. Cô mở mắt liếc khán giả, nở một nụ cười vừa lẳng lơ vừa khả ái làm khán giả vỗ tay hoan nghênh nhiệt liệt…

Đớn đau thay cho Phạm Đình Chương, người “si tình” và cũng “thành công” nhất trong việc chinh phục người đẹp chính là nhạc sĩ Phạm Duy.

Trước khi đâm đơn ra tòa, Phạm Đình Chương đã nghe phong phanh dư luận. Với tình yêu nồng thắm buổi ban đầu, ông không thể nào tin vào sự ngoại tình đã được đồn thổi. Điều thương tâm nhất là ông vẫn yêu thương, tin tưởng vợ và bỏ ra ngoài tai những điều không tốt lành của giới văn nghệ sĩ tại Saigon. Và như thế, vào một buổi tối định mệnh, Phạm Đình Chương cùng với những người bạn thân “bắt tại trận” cuộc tình vụng trộm của đôi tình nhân tại quán chè ở Nhà Bè – Gia Định.

Trời đất như sụp đổ dưới chân người nhạc sĩ tài hoa, anh gần như đứng không vững, bạn bè dìu quay trở lại nhà, nơi đứa con thơ dại đang ở nhà một mình ngóng chờ ba, mẹ về…

Ngay lập tức, sáng hôm sau, một loạt bài phóng sự đều tra nóng bỏng của các báo được phát hành và “cháy số,” đắt đỏ nhất là tờ “Nhật báo Saigon Mới” của bà Bút Trà. Vụ “ăn chè Nhà Bè” được tung ra với những hình ảnh rất “thời sự” của các thành viên trong gia đình Phạm Đình Chương. Cả Saigon gần như biết hết!

Cho dù Phạm Duy cầu cứu đến Bộ Thông Tin xin các báo cho ngưng các bài điều tra, phóng sự nhưng “họa vô đơn chí.” Trong cuộc đời này, cái gì càng giấu giếm bao nhiêu, càng được “bùng nổ” và thêu dệt lên bấy nhiêu. Tan nát! Không còn cách nào khác, Phạm Đình Chương gạt nước mắt đau thương, nộp đơn ly dị lên toà án. Vụ việc kết thúc và Phạm Đình Chương được quyền nuôi đứa con trai lúc bấy giờ khoảng 4-5 tuổi.

Trong đau khổ tột cùng, không còn tâm trí nào để đi biểu diễn với các nghệ sĩ trong Ban hợp ca Thăng Long, Phạm Đình Chương quay về sống đơn độc và ít giao thiệp với bên ngoài. Kể từ đó, những bản tình ca bất hủ ra đời trong nước mắt, trong thương đau vô bờ bến và những hoài niệm xót xa: “Đêm Cuối Cùng,” “Người Đi Qua Đời Tôi,” “Khi Cuộc Tình Đã Chết,” “Thuở Ban Đầu,” “Khi Tôi Chết Hãy Đem Tôi Ra Biển,”…

Một đêm mưa tầm tã ở Saigon, ông tình cờ gặp lại Khánh Ngọc trên một sân khấu Đại Nhạc Hội, ông có nhã ý muốn đưa cô vợ đã ly dị về nhà nhưng khốn thay, ông bị từ chối. Trong mưa rơi, ông lặng lẽ trở về căn nhà kỷ niệm một thời sống cùng Khánh Ngọc, nhìn qua màn mưa trắng xóa, nhớ về những ngày hạnh phúc giờ đang trôi theo dòng nước…., Phạm Đình Chương quyết định quyên sinh và giã từ cõi đời này, nơi đã đem đến cho ông quá nhiều nỗi bất hạnh.

May thay, tiếng khóc như xé lòng của đứa con trai đưa ông về hiện tại. Từ đáy tâm thức, một lời nhắn nhủ khuyên ông hãy cố gắng sống tiếp quãng đời còn lại để nuôi đứa con thơ dại. Ông bừng tỉnh và từ bỏ ý định tự tử. Ngay đêm đó, “Nửa Hồn Thương Đau” được khai sinh ở ranh giới giữa sự sống và cái chết của người nhạc sĩ. Trong nước mắt thương đau, sự rã rời, tan nát của tâm can, ngồi nhìn vầng trán thơ ngây của đứa con trai, Phạm Đình Chương đã viết hết nốt nhạc cuối cùng của ca khúc bất hủ này.

Nếu đã một lần nghe bài hát này, chúng ta sẽ hiểu được tâm hồn của con người chỉ có thể chịu đựng đến một giới hạn nhất định. Khi nhắc tới Phạm Đình Chương, người ta lại nghĩ ngay đến “Nửa Hồn Thương Đau,” bởi vì trong ca khúc này là sự chung thủy tuyệt vời của một người đàn ông.

Hơn 50 năm trôi qua, trong góc khuất nào đó của cuộc đời, nghe người em gái của ông, ca sĩ Thái Thanh, hát ca khúc này, chúng ta mới thấy được nỗi đớn đau tột cùng của người nhạc sĩ tài hoa và bất hạnh nhưng đầy nhân cách này.

➤ NỬA HỒN THƯƠNG ĐAU (Phạm Đình Chương phổ thơ Thanh Tâm Tuyền)

Nhắm mắt cho tôi tìm một thoáng hương xưa
Cho tôi về đường cũ nên thơ
Cho tôi gặp người xưa ước mơ
Hay chỉ là giấc mơ thôi
Nghe tình đang chết trong tôi
Nghe lòng tiếc nuối xót thương suốt đời.
Nhắm mắt ôi sao nửa hồn bỗng thương đau
Ôi sao ngàn trùng mãi xa nhau
Hay ta còn hẹn nhau kiếp nào
Em ở đâu? Anh ở đâu?
Có chăng mưa sầu buồn đen mắt sâu?
Nhắm mắt chỉ thấy một chân trời tím ngắt
Chỉ thấy lòng nhớ nhung chất ngất
Và tiếng hát và nước mắt…!
Đôi khi anh muốn tin
Đôi khi anh muốn tin
Ôi những người, ôi những người khóc lẻ loi một mình…!

(sưu tầm)

➤ NỬA HỒN THƯƠNG ĐAU (phổ thơ Thanh Tâm Tuyền)

➤ NGƯỜI ĐI QUA ĐỜI TÔI (phổ thơ Trần Dạ Từ)

Collection – Paris by Night (30 phút)

Tình Khúc Bất Hủ – Phạm Đình Chương (24 phút)